Gezichtsuitdrukkingen van emoties, zoals een vrolijke glimlach wanneer je een vriend ontmoet of een boze frons wanneer iemand je in het verkeer afsnijdt, zijn krachtige sociale signalen. Deze uitdrukkingen kunnen niet alleen de emoties van anderen beïnvloeden, maar ook die van de persoon zelf veranderen. Dit tweerichtingsverkeer tussen het uiten van en het ervaren van emoties werd voor het eerst geopperd door Charles Darwin en later formeel beschreven in de “facial feedback hypothese” (FFH).
De FFH stelt dat het activeren van gezichtsspieren nieuwe gevoelens kan opwekken of bestaande emoties kan moduleren. Bovendien beïnvloedt het onze perceptie van andermans emoties. Interessant is dat als mensen worden belemmerd in het spontaan nabootsen van gezichtsuitdrukkingen van anderen, een fenomeen bekend als “faciale mimicry”, hun vermogen om deze emoties te herkennen afneemt.
Wetenschappers hebben diverse methoden gebruikt om de ideeën van de FFH te testen. Een bekende methode is de “pen-in-mond” techniek, waarbij deelnemers een pen tussen hun tanden houden om een glimlach te vormen, wat cartoons grappiger doet lijken, of tussen de lippen wat glimlachen juist bemoeilijkt. Dit heeft invloed op hoe men humor en blijdschap in gezichten en lichamen waarneemt.
Een andere methode betreft het bestuderen van individuen met een vorm van gezichtsspierverlamming, zoals bij Botox-injecties of Bell’s palsy. Deze studies tonen aan dat het beheersen van gezichtsspieren de manier waarop mensen zich voelen en de wereld waarnemen beïnvloedt.
Recent heeft een laboratorium een techniek gebruikt genaamd gezichts neuromusculaire elektrische stimulatie (fNMES). Hierbij worden elektroden op de huid geplaatst die korte elektrische pulsen geven om de onderliggende spieren te stimuleren. Dit biedt een preciezere controle over de activering van gezichtsspieren, zowel qua plaats, tijd als intensiteit.
Recent onderzoek toont aan dat een glimlach die geïnduceerd is door fNMES de waarschijnlijkheid verhoogt dat gezichten als blij worden waargenomen. Dit ondersteunt de FFH door aan te tonen dat het uitdrukken van een glimlach onze perceptie van anderen kan beïnvloeden.
Autisme
Recent onderzoek, zoals de studies met gezichts neuromusculaire elektrische stimulatie (fNMES), toont mogelijk ook potentieel in het helpen van mensen met ASS om emoties beter te herkennen en uit te drukken. Deze techniek kan bijvoorbeeld gebruikt worden om te trainen in het herkennen van subtiele emotionele uitdrukkingen door het stimuleren van specifieke gezichtsspieren die betrokken zijn bij emoties zoals blijdschap of verdriet.
Baker, J., Efthimiou, T. N., Scherer, R., Gartus, A., Elsenaar, A., Mehu, M., & Korb, S. (2023). Measurement of the N170 during facial neuromuscular electrical stimulation (fNMES). Journal of Neuroscience Methods, 393, 109877. https://doi.org/10.1016/j.jneumeth.2023.109877
Coles, N. A., Larsen, J. T., & Lench, H. C. (2019). A meta-analysis of the facial feedback literature: Effects of facial feedback on emotional experience are small and variable. Psychological Bulletin, 145(6), 610–651. https://doi.org/10.1037/bul0000194
Coles, N. A., March, D. S., Marmolejo-Ramos, F., Larsen, J. T., Arinze, N. C., Ndukaihe, I. L. G., Willis, M. L., Foroni, F., Reggev, N., Mokady, A., Forscher, P. S., Hunter, J. F., Kaminski, G., Yüvrük, E., Kapucu, A., Nagy, T., Hajdu, N., Tejada, J., Freitag, R. M. K., … Liuzza, M. T. (2022). A multi-lab test of the facial feedback hypothesis by the Many Smiles Collaboration. Nature Human Behaviour, 1–12. https://doi.org/10.1038/s41562-022-01458-9
Davis, J. I., Senghas, A., Brandt, F., & Ochsner, K. N. (2010). The effects of BOTOX injections on emotional experience. Emotion (Washington, D.C.), 10(3), 433–440. https://doi.org/10.1037/a0018690
Efthimiou, T. N., Baker, J., Clarke, A., Elsenaar, A., Mehu, M., & Korb, S. (2024). Zygomaticus activation through facial neuromuscular electrical stimulation (fNMES) induces happiness perception in ambiguous facial expressions and affects neural correlates of face processing. Social Cognitive and Affective Neuroscience, 19(1), nsae013. https://doi.org/10.1093/scan/nsae013
Efthimiou, T. N., Baker, J., Mehu, M., Clarke, A., & Korb, S. (2023). Zygomaticus activation through facial neuromuscular electric stimulation (fNMES) induces happiness perception in ambiguous facial expressions and affects neural correlates of face processing. PsyArXiv. https://doi.org/10.31234/osf.io/38whf
Efthimiou, T. N., Hernandez, M. P., Elsenaar, A., Mehu, M., & Korb, S. (2023). Application of facial neuromuscular electrical stimulation (fNMES) in psychophysiological research: Practical recommendations based on a systematic review of the literature. Behavior Research Methods. https://doi.org/10.3758/s13428-023-02262-7
Korb, S., Wood, A., Banks, C. A., Agoulnik, D., Hadlock, T. A., & Niedenthal, P. M. (2016). Asymmetry of Facial Mimicry and Emotion Perception in Patients With Unilateral Facial Paralysis. JAMA Facial Plastic Surgery, 18(3), 222–227. https://doi.org/10.1001/jamafacial.2015.2347
Laird, J. D. (1974). Self-attribution of emotion: The effects of expressive behavior on the quality of emotional experience. Journal of Personality and Social Psychology, 29(4), 475–486. https://doi.org/10.1037/h0036125
Marmolejo-Ramos, F., Murata, A., Sasaki, K., Yamada, Y., Ikeda, A., Hinojosa, J. A., Watanabe, K., Parzuchowski, M., Tirado, C., & Ospina, R. (2020). Your face and moves seem happier when I smile: Facial action influences the perception of emotional faces and biological motion stimuli. Experimental Psychology, 67(1), 14–22. https://doi.org/10.1027/1618-3169/a000470
Schiano Lomoriello, A., Caperna, G., Carta, A., De Stefani, E., Ferrari, P. F., & Sessa, P. (2023). Sensitivity to basic emotional expressions and the emotion perception space in the absence of facial mimicry: The case of individuals with congenital facial palsy. Emotion (Washington, D.C.). https://doi.org/10.1037/emo0001275
Strack, F., Martin, L. L., & Stepper, S. (1988). Inhibiting and facilitating conditions of the human smile: A nonobtrusive test of the facial feedback hypothesis. Journal of Personality and Social Psychology, 54(5), 768–777.
Wagenmakers, E.-J., Beek, T., Dijkhoff, L., Gronau, Q. F., Acosta, A., Adams, R. B., Albohn, D. N., Allard, E. S., Benning, S. D., Blouin-Hudon, E.-M., Bulnes, L. C., Caldwell, T. L., Calin-Jageman, R. J., Capaldi, C. A., Carfagno, N. S., Chasten, K. T., Cleeremans, A., Connell, L., DeCicco, J. M., … Zwaan, R. A. (2016). Registered Replication Report Strack, Martin, & Stepper (1988). Perspectives on Psychological Science, 11(6), 917–928. https://doi.org/10.1177/1745691616674458
Wood, A., Rychlowska, M., Korb, S., & Niedenthal, P. M. (2016). Fashioning the Face: Sensorimotor Simulation Contributes to Facial Expression Recognition. Trends in Cognitive Sciences, 20(3), 227–240. https://doi.org/10.1016/j.tics.2015.12.010
