De diagnose ADHD wordt niet zomaar gesteld. Artsen en specialisten gebruiken vragenlijsten, gesprekken en observaties om te bepalen of een kind ADHD heeft. Ze sluiten ook andere mogelijke oorzaken van het gedrag uit, zoals angst of een leerprobleem. De diagnose is dus gebaseerd op een uitgebreid onderzoek van het gedrag van het kind, zowel thuis als op school.
Een belangrijk punt om te begrijpen is dat ADHD niet zomaar een fase is of iets wat een kind kan ‘overwinnen’ met alleen wilskracht. Het is een aandoening die invloed heeft op de hersenen. Met de juiste hulp kunnen kinderen met ADHD echter leren omgaan met hun uitdagingen en hun talenten ontwikkelen.
Veelvoorkomende vragen van ouders
Hoe weet je zeker dat mijn kind ADHD heeft?
Veel ouders twijfelen als ze horen dat hun kind ADHD heeft. Een veelgehoorde vraag is: “Hoe kun je dat zeker weten met alleen vragenlijsten en observaties?” Artsen beoordelen het gedrag van een kind zorgvuldig en vergelijken dit met leeftijdsgenoten. Ze vragen ook input van ouders en leraren om een volledig beeld te krijgen. Heb je twijfels? Vraag de arts gerust om uitleg.
Ik wil geen ‘label’ op mijn kind plakken.
Sommige ouders maken zich zorgen dat de diagnose hun kind in een hokje plaatst. Maar een diagnose kan juist een hulpmiddel zijn. Het opent deuren naar ondersteuning, zoals aanpassingen op school of therapie. Het is belangrijk om je kind te laten weten dat ADHD niets afdoet aan hun waarde of talenten.
Waarom groeit ADHD niet vanzelf over?
Bij veel kinderen verandert het gedrag als ze ouder worden. Ze worden minder hyperactief, maar problemen met concentratie en organisatie kunnen blijven. Bij volwassenen met ADHD kan dit leiden tot uitdagingen op werk of in relaties. Vroege ondersteuning kan helpen om deze uitdagingen te verminderen.
Is dit mijn schuld?
Nee, ADHD is niet veroorzaakt door iets wat je als ouder hebt gedaan. ADHD heeft waarschijnlijk een genetische oorzaak en kan in families voorkomen. Het is belangrijk om te begrijpen dat je als ouder geen schuld hebt aan deze aandoening.
Wat als anderen zeggen dat ADHD gewoon een excuus is?
Sommige mensen denken dat ADHD slechts een manier is om kinderen ‘onder controle’ te houden. Dat kan verwarrend en frustrerend zijn voor ouders. Behandeling kan helpen om een kind te ondersteunen en beter te laten functioneren in het dagelijks leven.
Behandelmogelijkheden voor ADHD
Medicatie: hoe werkt het?
Voor veel kinderen met ADHD zijn stimulerende medicijnen zoals methylfenidaat (bijvoorbeeld Ritalin) effectief. Ze helpen het kind om zich beter te concentreren en minder impulsief te reageren. Medicatie werkt snel: vaak zie je al binnen enkele dagen effect. Toch zijn er ook zorgen over bijwerkingen, zoals verminderde eetlust of slaapproblemen. Ouders kunnen altijd stoppen met de medicatie als het niet bevalt.
Mijn kind moet het zelf leren, niet afhankelijk worden van medicatie.
ADHD-medicatie helpt kinderen om beter te leren en hun gedrag te verbeteren. Het is een hulpmiddel, zoals een bril dat is voor iemand die slecht ziet. Medicatie kan helpen om een stabiele basis te leggen voor succes.
Ik wil niet dat mijn kind een ‘zombie’ wordt.
Sommige kinderen ervaren bijwerkingen zoals verminderde spontaniteit. Dat kan meestal worden opgelost door de dosis aan te passen of een andere medicatie te proberen. Medicatie moet je kind ondersteunen, niet veranderen.
Wordt mijn kind verslaafd aan de medicatie?
ADHD-medicatie is veilig als het op de juiste manier wordt gebruikt. Onderzoek laat zelfs zien dat kinderen met ADHD die medicatie gebruiken minder kans hebben op latere verslavingen, omdat ze beter leren omgaan met hun symptomen.
Wat als mijn kind niet goed groeit door de medicatie?
Medicatie kan soms de eetlust verminderen, wat invloed kan hebben op de groei. Artsen houden dit nauwlettend in de gaten. Met een goed dieet en regelmatige controles kan dit meestal goed worden opgevangen.
Zijn er alternatieven voor medicatie?
Naast medicatie zijn er ook andere opties. Gedragstherapie kan ouders en kinderen helpen om beter om te gaan met ADHD-symptomen. Daarnaast kan een gezond dieet met weinig suiker en veel groenten mogelijk bijdragen aan een stabieler gedrag. Ook regelmatige lichaamsbeweging, zoals sporten, kan helpen om de symptomen te verminderen.
Wat als mijn kind motorische tics heeft?
Sommige kinderen met ADHD ontwikkelen tics, zoals kleine bewegingen in het gezicht of lichaam. Dit kan soms samenhangen met medicatie. Er zijn verschillende medicatiesoorten die minder effect hebben op tics. Bespreek dit met de arts.
Wat kan de school doen?
Moet ik de school informeren?
Veel ouders twijfelen of ze de school moeten vertellen over de ADHD-diagnose van hun kind. Begrijpelijk, want je wilt niet dat je kind anders wordt behandeld. Toch kan het delen van deze informatie voordelen hebben. Leerkrachten kunnen bijvoorbeeld aanpassingen maken, zoals een rustige plek in de klas of extra tijd bij toetsen.
Speciale ondersteuning in de klas
Kinderen met ADHD hebben niet altijd speciaal onderwijs nodig. Vaak is een zogeheten 504-plan voldoende. Dit plan biedt praktische aanpassingen, zoals duidelijke routines of extra begeleiding bij het maken van opdrachten. Vraag de school wat de mogelijkheden zijn.
Heeft mijn kind recht op speciaal onderwijs?
Niet elk kind met ADHD heeft speciaal onderwijs nodig. Als de uitdagingen met de juiste aanpassingen binnen het reguliere onderwijs niet voldoende worden opgelost, kan speciaal onderwijs een optie zijn. Dit wordt beoordeeld door een samenwerkingsverband van scholen, ouders en specialisten.
Hoe kun je je kind het beste ondersteunen?
Praktische tips voor ouders
- Creëer structuur: Zorg voor vaste routines, bijvoorbeeld bij het opstaan of huiswerk maken. Dit geeft je kind houvast.
- Geef korte en duidelijke instructies: Lange uitleg kan overweldigend zijn. Houd het simpel.
- Complimenteer goed gedrag: Positieve aandacht motiveert meer dan straf.
Communicatie is de sleutel
Probeer open en positief met je kind te praten over ADHD. Leg uit dat het niets is om zich voor te schamen en dat er veel manieren zijn om ermee om te gaan. Samenwerking met leraren, therapeuten en artsen kan hierbij helpen.
ADHD brengt uitdagingen met zich mee, maar het hoeft geen obstakel te zijn voor een gelukkig leven. Door de juiste ondersteuning kan elk kind met ADHD zijn of haar potentieel bereiken. Wat is jouw ervaring met ADHD, of welke vragen heb je? Deel ze hieronder in de comments of stel ze op ons forum!
Ballard R, Pergjika A. Answering Parent Questions About Attention-Deficit/Hyperactivity Disorder. Pediatr Ann. 2025;54(1):e18-e21. doi:10.3928/19382359-20241007-03
