Neurologische ontwikkelingsstoornissen die in de vroege kinderjaren beginnen, kunnen een levenslange impact hebben. Een specifieke categorie van deze stoornissen omvat tic-stoornissen, die repetitieve, onvrijwillige bewegingen of geluiden omvatten.
Tourette Syndroom (TS) is een voorbeeld van zo’n tic-stoornis, waarbij mensen een geschiedenis hebben van meerdere motorische en vocale tics. Recentelijk is er groeiende aandacht voor de psychologische aspecten van TS, zoals het vaak voorkomen van depressie en angst. Om inzicht te bieden in de prevalentie van deze psychologische aandoeningen bij TS, hebben onderzoekers wereldwijd gegevens verzameld en geanalyseerd in een systematische review en meta-analyse, uitgevoerd volgens de PRISMA-richtlijnen.
PRISMA staat voor “Preferred Reporting Items for Systematic Reviews and Meta-Analyses”. Het is een set richtlijnen ontworpen om de transparantie en nauwkeurigheid van systematische reviews en meta-analyses in de wetenschappelijke literatuur te verbeteren. Deze richtlijnen helpen onderzoekers bij het plannen, uitvoeren, rapporteren en evalueren van hun studies op een gestandaardiseerde manier.
Enkele belangrijke kenmerken van de PRISMA-richtlijnen zijn:
- Checklist en stroomdiagram: De PRISMA-richtlijnen omvatten een checklist van 27 items die rapportage-aspecten identificeren die als essentieel worden beschouwd voor systematische reviews en meta-analyses. Daarnaast bevat het ook een stroomdiagram dat de stappen van de review visualiseert, van het identificeren van studies tot het uiteindelijk opnemen van studies in de analyse.
- Transparantie en reproduceerbaarheid: PRISMA benadrukt de noodzaak van transparantie in het verslag van de systematische review. Het doel is om het onderzoek voor anderen reproduceerbaar te maken, wat essentieel is voor de wetenschappelijke integriteit.
- Inclusiecriteria en zoekstrategie: De richtlijnen moedigen aan tot duidelijke specificatie van inclusie- en exclusiecriteria voor studies, evenals een gedetailleerde beschrijving van de zoekstrategie die is toegepast om relevante studies te identificeren.
- Kwaliteitsbeoordeling: Onderzoekers wordt aangeraden de kwaliteit van de opgenomen studies te beoordelen en te rapporteren, evenals mogelijke bronnen van bias.
- Discussie van beperkingen: PRISMA vereist dat onderzoekers openlijk discussiëren over de beperkingen van hun systematische review en mogelijke implicaties voor de interpretatie van de resultaten.
Het volgen van de PRISMA-richtlijnen helpt bij het waarborgen van hoge kwaliteit in de rapportage van systematische reviews en meta-analyses, wat op zijn beurt de geloofwaardigheid en bruikbaarheid van het wetenschappelijk onderzoek vergroot.
Na het bestuderen van 12 artikelen met in totaal 3812 deelnemers, varieert de prevalentie van depressie en angst bij TS-patiënten aanzienlijk. Gecombineerde resultaten wijzen op een totale prevalentie van 36,4% voor depressie (95% betrouwbaarheidsinterval: 21,1–54,9%) en 53,5% voor angst (95% betrouwbaarheidsinterval: 39,9–66,6%).
Meta-regressie geeft aan dat de prevalentie van depressie en angst significant toeneemt met de leeftijd van TS-patiënten (9–31,5 jaar). Deze bevinding onderstreept de noodzaak van gerichte aandacht voor oudere TS-populaties, waarbij factoren als sociale omgeving, academische stress en veranderingen in de hersencircuits tijdens de adolescentie een rol kunnen spelen.
In vergelijking met de algemene bevolking, waar de prevalentie van depressie en angst respectievelijk 12,5% en 3,4% is, tonen Touretters hogere percentages. Dit benadrukt het belang van gerichte interventies en op maat gemaakte benaderingen voor deze specifieke groep.
De bevindingen moeten met enige voorzichtigheid worden geïnterpreteerd vanwege enkele beperkingen, waaronder een beperkt aantal studies, geografische beperkingen (voornamelijk continentale Europese focus), en hoge heterogeniteit tussen studies. Verdere onderzoeken met grotere steekproefgroottes en diverse populaties zijn nodig om een nauwkeuriger beeld te krijgen van de prevalentie van depressie en angst bij TS.
Abbasi P, Tanhaie S, Kazeminia M. Prevalence of depression and anxiety in patients with Tourette syndrome; 1997 to 2022: a systematic review and meta-analysis. Ital J Pediatr. 2023 Dec 1;49(1):160. doi: 10.1186/s13052-023-01562-0. PMID: 38041151; PMCID: PMC10693074.
