Films spelen een krachtige rol in het vormgeven van onze perceptie van complexe onderwerpen zoals autisme. De manier waarop autisme wordt weergegeven in films varieert sterk. Sommige films slagen erin een genuanceerde en realistische blik te bieden op het leven van mensen met autisme, terwijl andere films juist bijdragen aan stereotype of onrealistische beelden. In dit artikel worden enkele films besproken die beide kanten van dit spectrum vertegenwoordigen.
Films waarin autisme op een realistische manier wordt uitgebeeld
Temple Grandin (2010)
Regisseur: Mick Jackson
Hoofdrolspeler: Claire Danes
Deze biografische film vertelt het verhaal van Temple Grandin, een bekende autistische professor en dierenwetenschapper. De film biedt een diepgaande kijk op haar leven, van haar jeugd tot haar doorbraken in de veeteeltindustrie. Wat deze film zo realistisch maakt, is de manier waarop het de zintuiglijke gevoeligheid en het denken in beelden van Temple Grandin toont. Haar uitdagingen, zoals sociale interacties en overprikkeling, worden op een authentieke manier in beeld gebracht. Deze film wordt vaak geprezen om zijn accurate en respectvolle representatie van autisme.
Atypical (2017-2021)
Regisseur: Robia Rashid
Hoofdrolspeler: Keir Gilchrist
Atypical is een populaire Netflix-serie die het leven volgt van Sam Gardner, een tiener met autisme die op zoek is naar onafhankelijkheid. De serie verkent zijn dagelijkse uitdagingen, zoals sociale interacties, vriendschappen en romantische relaties. Wat deze serie realistisch maakt, is de manier waarop het een spectrum van autistische ervaringen laat zien, niet alleen die van Sam, maar ook van andere autistische personages. Het benadrukt dat autisme zich op veel verschillende manieren kan manifesteren, afhankelijk van de persoon.
The Reason I Jump (2020)
Regisseur: Jerry Rothwell
Hoofdrolspelers: Diverse autistische individuen
Deze documentaire is gebaseerd op het gelijknamige boek van Naoki Higashida, een niet-sprekende autistische schrijver. De film biedt een unieke en diepgaande kijk op de innerlijke wereld van niet-sprekende autistische mensen. Door middel van interviews, visuele verhalen en persoonlijke ervaringen toont de film hoe zintuiglijke en cognitieve processen kunnen werken bij mensen met autisme. Deze documentaire is bijzonder waardevol omdat het een zelden belicht aspect van autisme behandelt en helpt om de diversiteit binnen het spectrum beter te begrijpen.
Films waarin autisme op een onrealistische manier wordt uitgebeeld
Rain Man (1988)
Regisseur: Barry Levinson
Hoofdrolspelers: Dustin Hoffman, Tom Cruise
Rain Man is een van de bekendste films over autisme, maar het is ook een van de meest misleidende. Het verhaal volgt Raymond Babbitt, een man met autisme die over uitzonderlijke geheugen- en wiskundige vaardigheden beschikt, een kenmerk van het zeldzame savantsyndroom. Hoewel sommige kenmerken van Raymonds autisme accuraat zijn, zoals zijn behoefte aan routine en gevoeligheid voor zintuiglijke prikkels, versterkt de film het stereotype dat autisme altijd gepaard gaat met buitengewone intellectuele capaciteiten. Dit is echter slechts het geval bij een zeer klein percentage van autistische mensen, waardoor Rain Man bijdraagt aan een onvolledig en vertekend beeld van autisme.
Mercury Rising (1998)
Regisseur: Harold Becker
Hoofdrolspelers: Bruce Willis, Miko Hughes
In Mercury Rising speelt een jonge autistische jongen genaamd Simon een cruciale rol in het ontcijferen van een geheime overheidscode. Hoewel de film spannend is, is de voorstelling van autisme ver van realistisch. Simon wordt neergezet als een jongen met buitengewone intellectuele capaciteiten, die de code kan kraken vanwege zijn autisme. Dit versterkt het onjuiste beeld dat autisme altijd gepaard gaat met bijzondere of bovennatuurlijke vaardigheden, wat bijdraagt aan een schadelijk stereotype.
The Accountant (2016)
Regisseur: Gavin O’Connor
Hoofdrolspeler: Ben Affleck
The Accountant vertelt het verhaal van Christian Wolff, een autistische boekhouder die ook een getrainde moordenaar is. De film combineert kenmerken van autisme, zoals extreme focus en analytische vaardigheden, met geweld en criminaliteit. Dit zorgt voor een nogal sensationele en stereotiepe weergave van autisme, waarin autistische mensen worden afgeschilderd als sociale buitenstaanders met gevaarlijke neigingen. Deze representatie is niet alleen onrealistisch, maar kan ook bij het publiek tot onjuiste aannames leiden over mensen met autisme.
The Predator (2018)
Regisseur: Shane Black
Hoofdrolspeler: Jacob Tremblay
In deze sci-fi film wordt een jonge autistische jongen, Rory, neergezet als de “evolutie van de mensheid”, vanwege zijn vermeende superieure intellectuele en cognitieve vaardigheden. De film suggereert dat autisme een vorm van menselijke evolutie is, wat een onwetenschappelijke en misleidende voorstelling is. Door autisme af te schilderen als een soort “superkracht”, draagt de film bij aan een onrealistisch en simplistisch beeld van de realiteiten waarmee veel autistische mensen dagelijks te maken hebben.
Conclusie
Films hebben een enorme invloed op hoe we complexe onderwerpen zoals autisme begrijpen. Hoewel sommige films erin slagen een eerlijke en respectvolle representatie van autisme te bieden, vallen anderen ten prooi aan sensatiezucht en stereotypen. Het is belangrijk voor kijkers om zich bewust te zijn van deze nuances en om kritisch te kijken naar hoe autisme in de media wordt afgebeeld. Door bewustere keuzes te maken in de consumptie van media, kunnen we bijdragen aan een beter begrip en een inclusievere samenleving.
