Als ouders hebben we vaak bepaalde verwachtingen over wat het betekent om een goede ouder te zijn. Deze verwachtingen zijn gebaseerd op normatieve aannames die ingebed zijn in onze Westerse samenleving.
Echter, deze normatieve aannames kunnen problematisch zijn voor ouders van kinderen met autisme, wier ontwikkeling afwijkt van het zogenaamd typische traject.
In dit artikel bespreken we hoe ouders van kinderen met autisme worden gerepresenteerd in het hedendaagse onderzoek en welke impact deze representaties hebben op hun mogelijkheden op de arbeidsmarkt.
Om dit te onderzoeken is gebruik gemaakt van een kritisch beroepsperspectief en is een kritische interpretatieve synthese uitgevoerd van 27 onderzoeksartikelen die zich richten op ouders van kinderen met autisme.
Uit analyse kwamen drie belangrijke thema’s naar voren met betrekking tot de representatie van ouders van kinderen met autisme in onderzoek: genderaannames, intensieve zorgverlening en verstoring van normatieve verwachtingen van ouderschap.
Allereerst bleek dat genderaannames een rol spelen in de manier waarop ouders van kinderen met autisme worden beschreven. Moeders worden vaak geportretteerd als de primaire zorgverleners, terwijl vaders meer op de achtergrond worden geplaatst. Deze genderstereotypen kunnen leiden tot ongelijke verdeling van de zorgtaken en belemmeringen vormen voor de vader om actief betrokken te zijn bij de opvoeding.
Ten tweede wordt het ouderschap van kinderen met autisme vaak afgeschilderd als allesomvattend. Ouders worden geacht voortdurend beschikbaar en intensief betrokken te zijn bij de zorg en begeleiding van hun kind. Deze verwachtingen kunnen leiden tot overbelasting, stress en belemmeringen op de arbeidsmarkt, omdat ouders minder tijd en energie hebben voor andere aspecten van hun leven.
Tot slot blijkt dat de normatieve verwachtingen van ouderschap worden verstoord wanneer ouders te maken krijgen met de uitdagingen van het opvoeden van een kind met autisme. Deze ouders worden geconfronteerd met unieke situaties en behoeften die afwijken van de ‘standaard’ en kunnen daardoor worden geconfronteerd met onbegrip en stigmatisering.
Deze bevindingen benadrukken het belang van kritisch onderzoek naar ouderschap van kinderen met autisme. Door de normatieve aannames ter discussie te stellen, kunnen we de beperkingen in de mogelijkheden van deze ouders op de arbeidsmarkt verminderen. Daarnaast is het van belang om deze inzichten te gebruiken om de praktijken en het beleid van de zorgverlening aan te passen, zodat ouders van kinderen met autisme gelijke kansen krijgen. Het is essentieel dat we afstappen van stereotiepe denkbeelden en streven naar een inclusieve samenleving waarin ouders van kinderen met autisme worden ondersteund en gewaardeerd.
Het is duidelijk dat het doorbreken van deze normatieve discoursen over ouderschap een belangrijke stap is in het bevorderen van gelijke kansen en het verminderen van de belasting voor ouders van kinderen met autisme. Het is van cruciaal belang dat onderzoekers, zorgverleners en beleidsmakers zich bewust worden van de impact van deze discoursen en actief streven naar verandering.
Daarnaast is het noodzakelijk om ouders van kinderen met autisme te voorzien van de juiste ondersteuning en middelen om hun rol als ouder te vervullen en tegelijkertijd hun eigen persoonlijke en professionele doelen na te streven. Dit kan onder meer betekenen dat er flexibele werkregelingen worden geboden, toegang tot passende kinderopvang en respijtzorg, en toegang tot informatie en educatieve programma’s die ouders helpen om de beste zorg en ondersteuning te bieden aan hun kinderen.
Bovendien moeten we als samenleving onze percepties en attitudes ten opzichte van ouders van kinderen met autisme veranderen. In plaats van hen te beoordelen op basis van rigide normen, moeten we begrip tonen voor de unieke uitdagingen waarmee ze worden geconfronteerd en hen steunen in hun streven naar een evenwichtige levensstijl.
Dash MJ, Hamdani Y, Laliberte Rudman D, Teachman G. Representations of parenting autistic children: A critical interpretive synthesis. Scand J Occup Ther. 2023 May 10:1-15. doi: 10.1080/11038128.2023.2210802. Epub ahead of print. PMID: 37162546.