Hoogfunctionerende angst

Hoogfunctionerende angst klinkt als een paradox: hoe kan iemand die productief en succesvol lijkt, gelijktijdig worstelen met angst? Dit type angst manifesteert zich niet fysiek zichtbaar zoals bij een gebroken been of een schaafwond, maar speelt zich af in de diepte van iemands psyche. Mensen die kampen met hoogfunctionerende angst zijn vaak uiterst punctueel, detailgericht en succesvol, echter, onder deze façade schuilt vaak een continue strijd.

Kenmerken van hoogfunctionerende angst

• Perfectionisme op het obsessieve af: Mensen met hoogfunctionerende angst streven vaak naar perfectie in alles wat ze doen. Dit gaat vaak ten koste van hun eigen welzijn en kan leiden tot significante stress wanneer zaken niet exact gaan zoals gepland.
• Voortdurende zorgen en overpeinzingen: Zij spenderen veel tijd aan het overdenken van alle mogelijke scenario’s, vaak over situaties die nooit werkelijkheid worden. Dit piekeren kan zowel werkgerelateerde als persoonlijke situaties betreffen.
• Een façade van kalmte: Aan de buitenkant zien mensen met hoogfunctionerende angst er vaak uit alsof ze alles onder controle hebben. Dit masker verbergt de chaos die ze intern ervaren.
• Slaapproblemen door aanhoudende gedachten: De angst en zorgen maken het moeilijk om in slaap te vallen of door te slapen. Slaapproblemen zijn vaak een direct gevolg van de constante stroom van gedachten.
• Een diepe behoefte aan controle: In een poging hun angst te beheersen, proberen mensen met dit type angst zoveel mogelijk aspecten van hun leven te controleren. Dit kan leiden tot micromanagement in werk en persoonlijke relaties.

Hoogfunctionerende angst is geen klinische term die je in de DSM-5 aantreft. Net als het impostersyndroom, gaslighting en andere modewoorden uit de psychologie is het geen technische diagnose. Gegeneraliseerde angststoornis is echter een klinische diagnose.

Een perfectionistische projectmanager

Emma, een projectmanager, staat bekend om haar scherpe aandacht voor detail en haar vermogen om complexe projecten te beheren. Onder haar collega’s is ze bekend als iemand die nooit een deadline mist. Echter, wat haar team niet weet, is dat Emma elke ochtend worstelt met misselijkheid en spanningshoofdpijn. Deze fysieke symptomen zijn direct gelinkt aan haar angst om fouten te maken of deadlines niet te halen.

Hoogfunctionerende angst is vaak een verborgen strijd die velen voeren zonder dat de buitenwereld hiervan op de hoogte is.

De stille nachten van een zorgzame vader

Jasper, een toegewijde vader van drie kinderen, lijkt het perfecte leven te leiden met een succesvolle carrière en een gelukkig gezin. Echter, de nachten zijn voor Jasper tijden van intense onrust. Terwijl zijn gezin slaapt, ligt hij wakker, gekweld door zorgen over financiën, de toekomst van zijn kinderen en zijn prestaties op het werk.

Herkenning van de symptomen en het nemen van stappen om effectief met deze vorm van angst om te gaan, kan het leven significant verbeteren.

Coping-strategieën voor hoogfunctionerende angst

• Stel realistische doelen: Het is belangrijk om te erkennen dat niet alles perfect kan zijn. Het stellen van haalbare doelen kan helpen om de druk te verminderen.
• Open communicatie: Het uiten van gevoelens en angsten kan enorm opluchten en de last van de schouders halen.
• Prioriteit geven aan zelfzorg: Bewuste tijd nemen voor activiteiten die ontspanning bevorderen, zoals meditatie, sport, of gewoon rust, kan helpen om stress te verminderen.
• Zoeken naar professionele hulp: Therapie of counseling kan effectieve manieren bieden om coping-strategieën te ontwikkelen en beter met angst om te gaan.