Autistische kinderen hebben vaak unieke interesses die hen onderscheiden van hun niet-autistische leeftijdsgenoten. Een recent onderzoek heeft aangetoond dat een aanzienlijk aantal autistische kinderen een intense en vroege interesse ontwikkelen in geschreven materiaal, zoals letters en cijfers.
Wat is hyperlexie?
Hyperlexie is een term die gebruikt wordt om een intense en vroege interesse in geschreven taal te beschrijven, vaak gepaard gaand met het vermogen om woorden te decoderen ver boven het niveau van hun leeftijdsgenoten. Kinderen met hyperlexie kunnen al op zeer jonge leeftijd lezen, maar hebben vaak moeite met leesbegrip. Deze discrepantie tussen het vermogen om te decoderen en begrip wordt vaak gezien bij kinderen met autisme, waar het kan voorkomen bij 6% tot 20% van de gevallen, afhankelijk van de gebruikte criteria.
De studie: Onderzoek naar interesse in letters en cijfers
Het onderzoek betrof 701 kinderen onder de zeven jaar, waarvan 391 autistische en 310 niet-autistische kinderen. De onderzoekers gebruikten zowel klinische beoordelingen als vragenlijsten ingevuld door ouders om de mate van interesse in letters en cijfers vast te stellen. Uit de studie bleek dat autistische kinderen aanzienlijk vaker een intense of exclusieve interesse in deze onderwerpen hadden dan hun niet-autistische leeftijdsgenoten. Dit was zelfs het geval bij kinderen die minimaal of niet-verbaal waren.
Gedetailleerde bevindingen
Uit de resultaten bleek dat 22% tot 37% van de autistische kinderen een intense of exclusieve interesse hadden in letters. De kans dat autistische kinderen een grotere interesse in letters hadden, was 2,78 keer hoger dan bij niet-autistische kinderen van dezelfde leeftijd. Voor cijfers was deze kans zelfs 3,49 keer hoger. Het onderzoek toonde ook aan dat de leeftijd waarop deze interesses ontstaan, vergelijkbaar was tussen autistische en typisch ontwikkelende kinderen, wat suggereert dat de interesse in geschreven materiaal onafhankelijk is van hun niveau van orale taalontwikkeling.
Implicaties voor de taalontwikkeling
Een vroege en intense interesse in geschreven materiaal kan een alternatieve weg bieden voor taalverwerving bij autistische kinderen. Terwijl de meeste kinderen taal leren door sociale interactie en het luisteren naar spraak, suggereren de bevindingen dat autistische kinderen mogelijk meer leren door visuele stimuli zoals letters en cijfers.
Bijvoorbeeld, sommige niet-verbale autistische kinderen in het onderzoek konden letters en cijfers herkennen en benoemen, zelfs als ze geen andere woorden gebruikten. Dit toont aan dat er een vorm van taalverwerving plaatsvindt, zelfs zonder traditionele communicatieve interactie.
Praktische toepassingen en aanbevelingen
Voor ouders en professionals is het belangrijk om deze interesses te erkennen en te ondersteunen. Hier zijn enkele tips:
- Gebruik van visuele hulpmiddelen: Gebruik boeken, kaarten en apps die letters en cijfers bevatten om het leren te bevorderen.
- Speelse activiteiten: Betrek kinderen bij spelletjes die letters en cijfers bevatten, zoals het ordenen van letters of het tellen van objecten.
- Geduld en begrip: Begrijp dat de interesse van het kind in geschreven materiaal een waardevolle ingang kan zijn voor hun algehele taal- en cognitieve ontwikkeling.
Ostrolenk A, Gagnon D, Boisvert M, Lemire O, Dick SC, Côté MP, Mottron L. Enhanced interest in letters and numbers in autistic children. Mol Autism. 2024 Jun 12;15(1):26. doi: 10.1186/s13229-024-00606-4. PMID: 38867240; PMCID: PMC11170776.
