ADHD en autisme komen ook voor onder verpleegkundigen, maar er is weinig bekend over hun specifieke ervaringen en uitdagingen op de werkvloer. Dit artikel bespreekt de bevindingen van een Zweeds onderzoek naar de werkervaringen van verpleegkundigen met ADHD en/of autisme, uitgevoerd door Åsa Hedlund en Malin Jordal van de Universiteit van Gävle.
Verpleegkundigen met ADHD en autisme beschikken over unieke talenten en vaardigheden die waardevol kunnen zijn in de zorgsector. Desondanks ervaren zij vaak obstakels die hen belemmeren om optimaal te presteren. Dit onderzoek had als doel om de werkervaringen van deze verpleegkundigen te beschrijven en te begrijpen welke factoren hun werk beïnvloeden. Het ontdekken van deze ervaringen kan bijdragen aan het bevorderen van hoogwaardige zorgverlening en het welzijn van het verpleegkundig personeel.
Methode van onderzoek
Verpleegkundigen werden uitgenodigd via Zweedse Facebook-groepen die zich richtten op verpleegkundigen met ADHD en/of autisme. Semi-gestructureerde individuele interviews werden afgenomen met 17 verpleegkundigen, online of telefonisch. De data werd geanalyseerd met behulp van kwalitatieve inhoudsanalyse om een dieper inzicht te krijgen in hun werkervaringen.
Resultaten
Veel verpleegkundigen gaven aan een diepe passie voor hun werk te hebben. Ze ervaren voldoening en vreugde in hun dagelijkse taken en vinden het werk betekenisvol. Een verpleegkundige met autisme beschreef bijvoorbeeld hoe ze haar hele leven al geïnteresseerd was in de gezondheid van mensen en hoe deze passie haar drijft in haar werk.
Deelnemers benadrukten hun unieke vaardigheden zoals creatief denken, scherpzinnigheid, en sterke empathie. Deze talenten stellen hen in staat om op unieke wijze bij te dragen aan patiëntenzorg en teamdynamiek. Een verpleegkundige met ADHD merkte op dat haar impulsiviteit soms een voordeel is, omdat het haar in staat stelt snel ideeën voor verbetering van de patiëntenzorg te implementeren.
Stress
Een groot obstakel is de werkomgeving, die vaak als te stressvol en verstorend wordt ervaren. Geluiden, fel licht en een hoge werkdruk belemmeren hun vermogen om effectief te functioneren. Veel verpleegkundigen gaven aan dat de drukke en onvoorspelbare aard van ziekenhuisafdelingen bijzonder problematisch is.
Hoewel sommige managers goede intenties hebben, ontbreekt het vaak aan kennis en middelen om de juiste ondersteuning te bieden. Verpleegkundigen voelen zich soms niet begrepen of ondersteund door hun leidinggevenden. Een verpleegkundige vertelde dat haar manager welwillend was, maar niet goed begreep wat ADHD inhield, waardoor voorgestelde aanpassingen vaak niet effectief waren.
Sociale ervaringen met collega’s
In het algemeen voelen verpleegkundigen zich gewaardeerd door hun collega’s, hoewel ze zich soms sociaal geïsoleerd voelen. Small talk en informele sociale interacties zijn vaak uitdagend. Veel verpleegkundigen geven de voorkeur aan werken boven socialiseren tijdens werktijd, wat kan leiden tot gevoelens van sociale isolatie.
Strategieën om het werk te vergemakkelijken

Verpleegkundigen gebruiken verschillende strategieën om hun werkdruk te beheersen, zoals het maken van takenlijsten, frequente pauzes en het nemen van medicatie. Deze strategieën helpen hen om hun energie en focus te behouden. Sommige verpleegkundigen werken bijvoorbeeld parttime om burn-out te voorkomen. Verdere aanbevelingen kunnen zijn:
- Verhoog het bewustzijn en de kennis over ADHD en autisme bij managers en collega’s.
- Creëer een meer gestructureerde en voorspelbare werkomgeving.
- Bied gerichte ondersteuning en aanpassingen aan om de unieke talenten van verpleegkundigen met ADHD en autisme te benutten.
- Bevorder een open en inclusieve werkcultuur waar neurodiversiteit als een normale en waardevolle variatie wordt gezien.
Veel deelnemers maken zich zorgen over hun toekomst in de verpleging. Ze ervaren dat hun gezondheid en welzijn negatief worden beïnvloed door hun werk, wat hen doet twijfelen aan een langdurige carrière in de zorg. Een verpleegkundige beschreef hoe haar droomjob in de realiteit een bron van stress en uitputting is geworden.
Conclusie
De bevindingen van dit onderzoek onderstrepen het belang van een ondersteunende en aangepaste werkomgeving voor verpleegkundigen met ADHD en autisme. Het creëren van een meer gestructureerde en voorspelbare werkomgeving kan helpen om hun unieke talenten beter te benutten. Werkgevers moeten zich bewust zijn van de specifieke uitdagingen en behoeften van deze verpleegkundigen en proactief werken aan inclusieve en ondersteunende werkplekken.
Hedlund Å, Jordal M. Feeling like an untapped resource. Experiences of working life among nurses with ADHD and/or autism: An interview study. Int J Nurs Stud. 2024 Jul 6;158:104857. doi: 10.1016/j.ijnurstu.2024.104857. Epub ahead of print. PMID: 39032246.