Vijf jaar geleden was thuiswerken voor velen nauwelijks denkbaar. Maar de coronapandemie zorgde voor een revolutie in werkvormen. Ineens werkten mensen overal en in alle sectoren vanuit huis. Nu, jaren later, is deze verandering niet meer weg te denken. Voor veel mensen heeft thuiswerken voordelen, zoals minder reistijd en meer flexibiliteit. Toch zijn er ook nadelen, zoals het vervagen van grenzen tussen werk en privéleven en het gebrek aan directe sociale contacten.
Hoe werkt thuiswerken in de praktijk? In dit artikel onderzoeken we de impact van thuiswerken op productiviteit en welzijn, en bespreken we hoe de combinatie van kantoor- en thuiswerkdagen — het zogenaamde “hybride werken” — voor veel organisaties de beste keuze lijkt.
Productiviteit: Werkt thuiswerken beter?
Thuiswerken heeft voor velen voordelen, vooral op het gebied van productiviteit. Onderzoeken laten zien dat medewerkers thuis vaak productiever zijn door minder afleiding. Recent onderzoek geeft aan dat de productiviteit thuis kan stijgen met wel 12 procent door een betere focus en minder verstoringen (Fenizia & Kirschmaier, 2024). Vooral in Nederland, waar mensen gemiddeld 68 minuten per dag besparen op reistijd door thuis te werken, is dat een groot voordeel.
Toch zijn de meningen verdeeld. Niet alle managers zijn overtuigd van het nut van thuiswerken voor productiviteit. Veel managers geloven dat het samenwerken en leren van collega’s beter gaat als iedereen fysiek aanwezig is. Het is daarom niet vreemd dat sommige bedrijven, waaronder grote namen zoals Amazon, hun personeel terug naar kantoor halen.
De realiteit lijkt echter genuanceerd. Uit onderzoek blijkt dat hybride werken (een mix van thuis- en kantoorwerk) juist een goede balans biedt. Volledig thuiswerken kan namelijk ook nadelen hebben: volledige remote werkers presteren volgens sommige studies minder goed dan mensen die af en toe naar kantoor gaan (Gibbs et al., 2023). Deze afwisseling lijkt dus belangrijk voor een optimale productiviteit.
Welzijn en werk-privébalans
Naast productiviteit is ook het welzijn van medewerkers een belangrijke factor bij thuiswerken. Thuiswerken biedt medewerkers meer controle over hun dagindeling en een betere balans tussen werk en privé. Dit leidt vaak tot minder stress, meer werkplezier en een verhoogde algehele tevredenheid.
Onderzoek toont aan dat hybride werk niet alleen bijdraagt aan het welzijn van medewerkers, maar ook helpt om lichamelijke en geestelijke klachten te verminderen (Montero & Bernal, 2024). Minder woon-werkverkeer en meer flexibiliteit zorgen ervoor dat mensen zich minder opgejaagd voelen. Ook in Nederland ervaren veel thuiswerkers dat hun werk-privébalans is verbeterd, omdat ze hun dag flexibeler kunnen indelen.
Toch zijn er ook uitdagingen. Werken vanuit huis kan namelijk zorgen voor een vervaging tussen werk en privé. Dit risico is vooral hoog bij volledig thuiswerken, waarbij sommige mensen moeite hebben om de werkdag af te sluiten en daardoor voortdurend “aan” staan. Daarom is het belangrijk om grenzen te stellen en een duidelijk werkschema aan te houden om overbelasting te voorkomen.
Thuiswerken en verschillen tussen werknemers
Niet iedereen ervaart de voordelen van thuiswerken op dezelfde manier. Zo blijken vrouwen, met name getrouwde vrouwen, minder te profiteren van de flexibiliteit die thuiswerken biedt. Voor hen leidt werken vanuit huis soms juist tot extra druk, omdat werk- en zorgtaken vaker door elkaar heen lopen. Dit is vooral het geval bij fulltime thuiswerken, waarbij de scheiding tussen werk en privé nog moeilijker te bewaken is (Sverdlik et al., 2021).
Ook andere verschillen spelen een rol. Jongere werknemers geven bijvoorbeeld vaak de voorkeur aan kantoorwerk, omdat ze daar makkelijker kunnen leren en sociale contacten kunnen opbouwen. Voor oudere werknemers is het hybride werken vaak aantrekkelijker, omdat ze de flexibiliteit meer waarderen. Deze verschillen laten zien dat er geen “one-size-fits-all”-oplossing is en dat bedrijven rekening moeten houden met individuele voorkeuren en omstandigheden.
De hybride werkweek: Het beste van twee werelden
Het hybride model lijkt voor veel organisaties en werknemers de beste optie te zijn. Deze manier van werken combineert de voordelen van zowel thuis- als kantoorwerk: werknemers kunnen thuis in alle rust aan taken werken die focus vereisen, en op kantoor samenwerken en ideeën uitwisselen met collega’s.
Uit onderzoek blijkt dat hybride werken zowel de productiviteit verhoogt als het welzijn verbetert (Samriddha & Shampa, 2023). Op kantoor kunnen mensen samenwerken en leren van elkaar, wat goed is voor teamgevoel en ontwikkeling. Thuis hebben ze de rust en vrijheid om zich te concentreren op hun taken zonder afleiding. In Nederland kiezen steeds meer bedrijven voor deze aanpak, waarbij werknemers bijvoorbeeld drie dagen thuiswerken en twee dagen naar kantoor gaan.
Het hybride model kan bovendien de werkdruk verlagen. Door minder reistijd te hebben, voelen medewerkers zich vaak energieker en kunnen ze hun tijd efficiënter indelen. Dit helpt hen om werk en privé beter in balans te houden en vermindert stressklachten.
Wat betekent dit voor de toekomst?
Thuiswerken heeft de werkcultuur ingrijpend veranderd, en het lijkt erop dat deze veranderingen blijvend zijn. Het hybride werkmodel biedt de flexibiliteit van thuiswerken en de voordelen van kantoorwerk, waardoor het voor veel organisaties de ideale oplossing is. Door een mix van thuis- en kantoordagen te bieden, kunnen bedrijven inspelen op de behoeften van hun werknemers en zorgen voor een gezonde balans tussen productiviteit en welzijn.
Voor organisaties is het belangrijk om flexibel te blijven en in gesprek te gaan met medewerkers over hun wensen en ervaringen. Dit kan door middel van enquêtes en evaluaties, maar ook door managers te trainen om effectief leiding te geven aan teams die deels op afstand werken. Door maatwerk te leveren en in te spelen op de unieke behoeften van teams, kunnen organisaties optimaal profiteren van de voordelen van het hybride werken.
Thuiswerken en hybride werken zijn onmiskenbaar een blijvend onderdeel van de moderne werkcultuur. Het is aan bedrijven om deze veranderingen te omarmen en te zorgen voor een werkmodel dat niet alleen productief, maar ook gezond en duurzaam is voor hun medewerkers.
