Autisme en ADHD komen vaak gezamenlijk voor en kunnen een extra uitdaging vormen omdat ze tegengestelde behoeften met zich meebrengen. ADHD wordt gekenmerkt door symptomen zoals hyperactiviteit, impulsiviteit, kortetermijndenken, concentratieproblemen, onvermogen om stil te zitten, rusteloosheid en moeite met organiseren en plannen.
Overlap én tegenstelling
Aan de andere kant kunnen kinderen met autisme ook onoplettend of onrustig zijn, maar hun overprikkeling komt voornamelijk voort uit de buitenwereld en een gebrek aan structuur of extreme gerichtheid op één onderwerp. Autistische kinderen hebben moeite met het aanvoelen van hun grenzen en het structureren van hun taken, terwijl kinderen met ADHD vaak snel afgeleid zijn en moeite hebben om overzicht te houden.
Als iemand zowel autisme als ADHD heeft, kan het impulsieve gedrag van ADHD ertoe leiden dat de persoon zichzelf in situaties plaatst die te prikkelend zijn, waardoor hij of zij zichzelf overbelast. Het vinden van de juiste balans tussen rust en stimulatie is daarom essentieel. Mensen met autisme hebben voorspelbaarheid nodig omdat zintuiglijke prikkels zonder filter binnenkomen, en dit kan worden bereikt door het creëren van routines en het verstrekken van duidelijke informatie over wat er gaat gebeuren.
Als een kind afwijkend gedrag vertoont, moeten we begrijpen waarom dat zo is en wat het kind nodig heeft om goed te functioneren. Autistische kinderen hebben bijvoorbeeld behoefte aan context en kunnen overgevoelig zijn voor zintuiglijke prikkels. Een leerling met ADHD heeft misschien nog veel nieuwe ideeën of energie om stil te zitten en kan baat hebben bij het opschrijven van ideeën of het nemen van korte pauzes om te rennen.
Mensen met autisme en ADHD hebben vaak tegengestelde behoeften in zichzelf, zoals rust en regelmaat voor autisme versus opwinding en verandering voor ADHD. Het is belangrijk om te zoeken naar de juiste balans en te begrijpen dat er geen universele oplossing is. Het vinden van de juiste zorgverlener die verstand heeft van beide diagnoses kan een enorme hulp zijn bij het bereiken van een evenwichtige aanpak.
Algemene tips
- Zoek professionele ondersteuning: Werk samen met professionals, zoals psychologen, psychiaters en therapeuten, die ervaring hebben met zowel autisme als ADHD. Zij kunnen je helpen bij het ontwikkelen van een gepersonaliseerd behandelplan en strategieën om met de symptomen om te gaan.
- Leer over autisme en ADHD: Begrijp de kenmerken, uitdagingen en sterke punten van beide stoornissen. Hoe meer je begrijpt over jezelf en hoe autisme en ADHD van invloed zijn op je leven, hoe beter je in staat zult zijn om effectieve strategieën toe te passen.
- Maak gebruik van ondersteunende middelen: Er zijn verschillende hulpmiddelen en technologieën beschikbaar die je kunnen helpen bij het organiseren van taken, het plannen van activiteiten en het beheren van je tijd. Maak gebruik van visuele hulpmiddelen, agenda’s, herinneringen en apps die je kunnen helpen bij het structureren van je dagelijkse leven.
- Stel realistische doelen: Bepaal haalbare doelen en breek ze op in kleinere, behapbare taken. Door je doelen stapsgewijs aan te pakken, kun je jezelf motiveren en succeservaringen opdoen.
- Creëer een gestructureerde omgeving: Richt je leef- en werkomgeving in op een manier die overzichtelijk en gestructureerd is. Organiseer je spullen, verminder afleidingen en creëer een rustige omgeving waarin je je kunt concentreren.
- Zoek naar ondersteuning in je omgeving: Informeer familie, vrienden en collega’s over je diagnoses en leg uit wat autisme en ADHD voor jou betekenen. Vraag om begrip en ondersteuning wanneer je het nodig hebt.
- Zoek naar ontspanningstechnieken: Leer ontspanningstechnieken zoals ademhalingsoefeningen, mindfulness of yoga. Deze technieken kunnen je helpen bij het verminderen van stress en het verbeteren van je concentratie.
- Maak gebruik van je sterke punten: Zowel autisme als ADHD brengen ook sterke punten met zich mee, zoals creativiteit, hyperfocus en een talent voor detail. Ontdek en benut deze sterke punten in je dagelijks leven en bij het nastreven van je interesses en doelen.
- Zorg goed voor jezelf: Besteed aandacht aan zelfzorg. Zorg voor voldoende slaap, gezonde voeding, lichaamsbeweging en ontspanning. Het handhaven van een gezonde levensstijl kan je energieniveau, stemming en algeheel welzijn verbeteren.
- Zoek steungroepen of lotgenoten: Verbind je met anderen die ook autisme en ADHD hebben. Steungroepen of online gemeenschappen kunnen een waardevolle bron van begrip, informatie en ondersteuning zijn.
Onthoud dat iedereen uniek is. Wat voor de ene persoon werkt, werkt mogelijk niet voor een ander.
