Hoewel er verschillende behandelingsopties beschikbaar zijn, blijft een deel van de mensen mket het syndroom van Gilles de la Tourette onvoldoende reageren op conventionele therapieën. In deze moderne tijd van medische vooruitgang is diepgaande hersenstimulatie (DBS) naar voren gekomen als een hoopvolle behandelingsoptie voor patiënten met hardnekkige TS-symptomen. Maar wat bepaalt eigenlijk het succes van DBS en welke factoren kunnen de resultaten voorspellen?
Een recente studie uitgevoerd aan een vooraanstaand centrum in Korea werpt licht op deze vragen. Twintig mensen met refractaire (hardnekkige en moeilijk behandelbare) TS die DBS hadden ondergaan, werden geëvalueerd. De onderzoekers volgden de tic-symptomen in de loop van een jaar na de operatie, met meetpunten om de drie maanden. Voorafgaand aan de operatie en na de operatie werden de ernst van de tics beoordeeld aan de hand van de Yale Global Tic Severity Score (YGTSS). Bovendien werden ook scores van de Yale-Brown Obsessive Compulsive Scale (Y-BOCS), de Beck Depression Inventory-II (BDI-II) en de Beck Anxiety Inventory (BAI) geëvalueerd om mogelijke veranderingen in aanverwante symptomen te meten.
Opmerkelijk was dat de patiënten met moeilijk behandelbare TS binnen het eerste jaar na DBS verbetering in hun tic-symptomen vertoonden. Opvallend was dat degenen die binnen de eerste drie maanden na DBS een initiële respons bereikten, gekenmerkt door een reductie van minstens 35% in de totale YGTSS-score, aanzienlijk grotere verbeteringen hadden in de loop van het jaar. Hoewel er geen specifieke klinische of demografische factoren werden gevonden die de initiële respons konden voorspellen, was er een trend zichtbaar bij patiënten met ernstige zelfbeschadigende gedragingen, die een vertraagde respons vertoonden.
Diepgaande hersenstimulatie (DBS) is het implanteren van elektroden in specifieke gebieden van de hersenen die betrokken zijn bij de symptomen van de te behandelen aandoening. Deze elektroden zijn verbonden met een apparaat, vergelijkbaar met een pacemaker, dat onder de huid van de patiënt wordt geplaatst, meestal in de borststreek. Dit apparaat genereert elektrische impulsen die de activiteit van de doelgebieden in de hersenen kunnen reguleren.
Het proces van DBS kan in verschillende stappen worden onderverdeeld:
- Voorbereiding en planning: Voordat de eigenlijke ingreep plaatsvindt, ondergaat de patiënt uitgebreide diagnostische beoordelingen, zoals MRI-scans en hersenscans, om het specifieke doelgebied in de hersenen te identificeren dat verantwoordelijk is voor de symptomen. Het medische team beslist ook over de geschikte locatie voor het implanteren van de elektroden.
- Implantatie van de elektroden: Tijdens de operatie wordt de patiënt onder plaatselijke verdoving gebracht, en soms ook onder algehele verdoving. Kleine gaatjes worden in de schedel geboord om toegang te krijgen tot de doelgebieden in de hersenen. Dunne elektrodedraden worden ingebracht in deze doelgebieden.
- Plaatsing van de stimulator: Nadat de elektroden correct zijn gepositioneerd, wordt de stimulator, het apparaat dat de elektrische impulsen genereert, meestal onder de huid van de borststreek geplaatst en met behulp van draden verbonden met de elektroden in de hersenen.
- Programmering en aanpassing: Na een herstelperiode wordt het stimulatorapparaat geprogrammeerd door een specialist. De parameters van de elektrische stimulatie, zoals frequentie en intensiteit, worden individueel aangepast om de optimale therapeutische resultaten te bereiken. Dit proces vereist meerdere bezoeken aan de kliniek om de stimulatie-instellingen te finetunen.
- Follow-up en onderhoud: Na de implantatieperiode wordt de patiënt routinematig gecontroleerd door het medische team. Aanpassingen aan de stimulatieparameters kunnen nodig zijn om de behandelingseffecten te behouden of te verbeteren. Deze follow-upperiode kan maanden tot jaren duren, afhankelijk van de individuele behoeften van de patiënt.
Dit onderzoek is het eerste in zijn soort in Azië en bevestigt de effectiviteit van DBS, zonder noemenswaardige ernstige bijwerkingen, bij Tourette.
In een tijd waarin de behandeling van complexe neurologische aandoeningen voortdurend evolueert, biedt deze studie hoop voor mensen die worstelen met TS-symptomen die niet reageren op traditionele therapieën.
Lee J, Chang KW, Jung HH, Kim D, Chang JW, Song DH. One-year Outcomes of Deep Brain Stimulation in Refractory Tourette Syndrome in Korea. Psychiatry Clin Neurosci. 2023 Aug 10. doi: 10.1111/pcn.13584. Epub ahead of print. PMID: 37565663.
