Uit recent onderzoek in de Verenigde Staten blijkt dat 1 op de 44 kinderen op 8-jarige leeftijd gediagnosticeerd wordt met ASS. Naast de kernsymptomen hebben kinderen met ASS vaak te maken met emotionele en gedragsproblemen, zoals agressie, aandachtsproblemen en slaapproblemen. Deze problemen kunnen een grote impact hebben op hun sociale aanpassingsvermogen, schoolprestaties en algemene functioneren.
Schermtijd en gedrag
Een opvallende trend in de moderne samenleving is het toenemende gebruik van elektronische schermen door kinderen. Overmatig gebruik van schermen kan verschillende aspecten van het gedrag van kinderen beïnvloeden. Studies bij typisch ontwikkelde kinderen (kinderen zonder autisme) hebben aangetoond dat langdurig schermgebruik kan leiden tot gedragsproblemen, waaronder agressie, slachtofferschap en pesten. Daarnaast kan blootstelling aan gewelddadige media mogelijk bijdragen aan agressie en gewelddadig gedrag in het echte leven. Bovendien blijkt dat schermtijd op jonge leeftijd geassocieerd kan worden met aandachtsproblemen op latere leeftijd.
Opmerkelijk is dat kinderen met ASS vaak meer tijd achter het scherm doorbrengen en vatbaarder zijn voor symptomen van verslaving. Dit verhoogt het risico op gedragsproblemen bij deze kinderen, wat ouders veel zorgen kan baren.
Schermtijd en slaap
Een ander aspect is dat kinderen, inclusief die met autisme, steeds minder actief zijn en dat schermtijd daar een belangrijke rol in speelt. Overmatig schermgebruik kan de slaap van kinderen beïnvloeden door opwinding, problemen met melatonineproductie en verstoorde circadiane ritmes te veroorzaken. Dit heeft een negatieve invloed op de slaapkwaliteit en kan leiden tot slaapproblemen zoals verminderde slaapduur, moeilijk in slaap vallen en nachtmerries.
Een belangrijk aspect van slaapregulatie is het hormoon melatonine, dat een cruciale rol speelt bij het instellen van ons circadiane ritme, ook wel bekend als onze biologische klok. Melatonine wordt ’s avonds in de hersenen geproduceerd en geeft ons lichaam het signaal om zich voor te bereiden op slaap.
Bij kinderen met autisme kan de productie en regulatie van melatonine verstoord zijn. Dit kan leiden tot slaapproblemen zoals moeite met inslapen, frequente nachtelijke ontwakingen en/of een onregelmatig slaappatroon. Het gebruik van elektronische schermen voor het slapengaan kan deze problemen verergeren.
Het blauwe licht dat wordt uitgestraald door schermen, zoals smartphones, tablets en computers, kan de aanmaak van melatonine onderdrukken. Wanneer mensen blootgesteld worden aan dit blauwe licht voor het slapengaan, kan dit daarom de natuurlijke slaap-waakcyclus verstoren. Hierdoor worden ze minder slaperig en hebben ze moeite om in slaap te vallen.
Kinderen met ASS hebben al vaak te maken met slaapproblemen, met percentages variërend van 40% tot 80%. Deze slaapproblemen zijn geassocieerd met gedragsproblemen bij deze kinderen, zoals prikkelbaarheid, agressie en zelfverwonding.
Onderzoek toont aan dat schermtijd voor het slapengaan een voorspeller is van gedragsproblemen bij kinderen met ASS, waarbij slaapgewoonten een deel van de relatie lijken te verklaren. Hoewel de relatie tussen schermtijd, slaap en gedrag niet heel sterk is, suggereert onderzoek dat slaap een belangrijke rol kan spelen in hoe schermtijd gedragsproblemen beïnvloedt.
Dit is vooral relevant voor ouders, zorgverleners en leerkrachten van kinderen met autisme. Het beperken van schermtijd voor het slapengaan en het bevorderen van gezonde slaapgewoonten kan mogelijk gedragsproblemen bij deze kinderen verminderen.
Hoewel de exacte mechanismen nog niet volledig begrepen zijn, benadrukt dit onderzoek het belang van bewustzijn om de impact van schermtijd op deze kwetsbare groep kinderen te verminderen. Het is daarnaast ook duidelijk dat er meer onderzoek nodig is om de nuances van deze relatie beter te begrijpen.
Dong H, Wang T, Feng J, Xue Y, Jia F. The relationship between screen time before bedtime and behaviors of preschoolers with autism spectrum disorder and the mediating effects of sleep. BMC Psychiatry. 2023 Aug 30;23(1):635. doi: 10.1186/s12888-023-05128-6. PMID: 37648993.
