Buikpijn, diarree, en constipatie. Veel ouders van kinderen met autisme weten er alles van: buikproblemen komen opvallend vaak voor. Steeds meer onderzoeken suggereren dat er een verband bestaat tussen deze darmklachten en autisme. Maar zouden probiotica, de zogenaamde ‘goede bacteriën’, écht kunnen helpen?
Wat zijn probiotica en wat doen ze?
Probiotica zijn levende micro-organismen die we meestal kennen van yoghurtdrankjes en supplementen. Ze helpen bij het herstellen van de balans tussen goede en slechte bacteriën in onze darmen. Dat klinkt misschien simpel, maar die balans blijkt van groot belang voor veel meer dan alleen onze spijsvertering. Onze darmen en hersenen praten namelijk constant met elkaar – dit noemen wetenschappers de darm-hersenas.
In een recent, grootschalig onderzoek kregen kinderen met autisme drie maanden lang dagelijks probiotica. De resultaten waren opvallend positief: niet alleen namen darmklachten zoals diarree en verstopping af, ook het gedrag verbeterde aanzienlijk. Kinderen vertoonden minder hyperactiviteit, stereotiep gedrag nam af, en ook sociaal contact verliep beter. Om precies te zijn:
- Sociale teruggetrokkenheid verminderde met 40%
- Hyperactiviteit nam af met ruim 34%
- Herhalend en stereotiep gedrag verminderde met bijna 38%
- Inadequaat taalgebruik werd 32% minder
Minder buikpijn, beter gedrag?
Bijna de helft van alle kinderen met autisme heeft regelmatig last van darmproblemen zoals buikpijn, winderigheid, diarree of constipatie. In het onderzoek verbeterden deze symptomen merkbaar na het gebruik van probiotica. Kinderen hadden vaker normale ontlasting en minder last van winderigheid en buikpijn. De onderzoekers vonden bovendien dat minder darmklachten samengingen met beter gedrag.
Praktische tips als je probiotica wilt proberen
Wil je zelf met probiotica aan de slag voor je kind met autisme? Let dan op het volgende:
- Kies probiotica met verschillende bacteriestammen, bijvoorbeeld Lactobacillus en Bifidobacterium.
- Geef de supplementen consequent en minimaal enkele maanden voor merkbare effecten.
- Houd rekening met eventuele voedselintoleranties of allergieën.
- Bespreek het gebruik altijd eerst met een huisarts of specialist.
Hoewel probiotica geen wondermiddel zijn, kunnen ze mogelijk helpen om het dagelijks leven van kinderen én hun ouders aangenamer te maken.
In het onderzoek is gebruik gemaakt van een probioticum met een combinatie van 12 verschillende bacteriestammen. In het artikel zelf wordt niet gespecificeerd welke stammen dit precies waren. Ook is er in het onderzoek niet aangegeven welke specifieke stam het meest effectief was. De auteurs presenteren de resultaten namelijk als geheel effect van de gebruikte mix van probiotica, zonder individuele resultaten per stam apart te analyseren of vergelijken.
Het zou interessant zijn om in vervolgonderzoek te bekijken welke specifieke bacteriestammen het meest effectief zijn, maar dit onderzoek heeft daar geen onderscheid in gemaakt. Het positieve resultaat van deze studie wijst er echter wel op dat de gebruikte combinatie effectief was voor het verminderen van zowel gedragsproblemen als darmklachten bij kinderen met autisme.
Narula Khanna H, Roy S, Shaikh A, Chhabra R, Uddin A. Impact of probiotic supplements on behavioural and gastrointestinal symptoms in children with autism spectrum disorder: A randomised controlled trial. BMJ Paediatr Open. 2025;9(1):e003045. Published 2025 Mar 4. doi:10.1136/bmjpo-2024-003045
