Recente studies hebben aangetoond dat autisme en ADHD vaak samen voorkomen, wat suggereert dat er een verband kan zijn tussen beide. Een interessant onderzoek heeft zich gericht op tweelingen om de kenmerken en erfelijkheid van ASS en ADHD beter te begrijpen.
Het onderzoek omvatte 44 tweelingen, waarbij ten minste één van de tweelingen gediagnosticeerd was met ASS. Van de deelnemers hadden 30 tweelingen ASS, waarvan 18 ook gelijktijdig ADHD hadden. Het onderzoek richtte zich op zowel eeneiige (monozygote) als twee-eiige (dizygote) tweelingen om genetische invloeden te kunnen onderzoeken.
De resultaten van het onderzoek waren opvallend. Uit de vergelijking tussen eeneiige en twee-eiige tweelingen bleek dat de concordantie (overeenkomst) voor ASS hoger was bij eeneiige tweelingen (67%) dan bij twee-eiige tweelingen (25%). Dit suggereert dat genetische factoren een significante rol spelen bij het ontstaan van ASS. Bovendien waren inattente symptomen van ADHD vaker aanwezig bij eeneiige tweelingen, wat verder wijst op een genetische invloed op ADHD.
Interessant was ook de vergelijking tussen de groep met zowel ASS als ADHD en de groepen met alleen ASS of typische ontwikkeling. De groep met ASS en ADHD vertoonde significant hogere scores op de Social Responsiveness Scale, wat wijst op meer sociale moeilijkheden vergeleken met de groepen zonder ADHD. Dit kan aangeven dat de aanwezigheid van ADHD de ernst van ASS kan versterken, vooral op sociaal gebied.
De Social Responsiveness Scale is een psychologisch instrument dat wordt gebruikt om sociale vaardigheden en beperkingen te beoordelen, met name bij mensen met autisme.
Het instrument is ontwikkeld door John N. Constantino, MD, en is bedoeld om snel en betrouwbaar de mate van sociale responsiviteit van een individu te meten. Het meet verschillende aspecten van sociaal gedrag, waaronder:
- Sociale bewustwording: Het vermogen om sociale signalen en sociale cues waar te nemen en te begrijpen.
- Sociale cognitie: Het vermogen om sociale situaties te begrijpen, sociale regels te volgen en de intenties en emoties van anderen te begrijpen.
- Sociale communicatie: Het vermogen om effectief te communiceren en wederkerigheid in gesprekken te tonen.
- Sociale motivatie: De mate waarin een persoon gemotiveerd is om sociale interacties aan te gaan en relaties met anderen aan te gaan.
- Autistische interesses en gedragingen: Het meten van repetitieve gedragingen en specifieke interesses die vaak worden geassocieerd met autisme.
De SRS is gestandaardiseerd voor kinderen en volwassenen en kan worden ingevuld door bijvoorbeeld ouders of leerkrachten. Het formulier bestaat uit een reeks vragen over het gedrag van het individu, waarbij elke vraag wordt beoordeeld op een schaal van 1 tot 4, waarbij 1 staat voor “niet waar” en 4 voor “altijd waar”.
Het tweelingenonderzoek bood ook inzicht in de erfelijkheid van ASS en ADHD. Uit de tweelinganalyses bleek dat gedeelde genetische factoren verantwoordelijk waren voor maar liefst 72.25% van de variantie in zowel ASS als ADHD symptomen. Dit benadrukt opnieuw het belang van genetische invloeden bij het ontstaan van deze aandoeningen.
Wang S, Li F, Wang F, Liao X, Li J, Guo X, Deng W. Comorbidity and Characteristics of Autism Spectrum Disorders and ADHD in Children: A Clinically-Based Study. J Atten Disord. 2023 Jul 22:10870547231187166. doi: 10.1177/10870547231187166. Epub ahead of print. PMID: 37480257.
