We hebben allemaal vooroordelen; het is een ingebakken deel van hoe we de wereld begrijpen. Deze vooroordelen beïnvloeden niet alleen hoe we nieuwsberichten interpreteren of sociale media gebruiken, maar ook de manier waarop we dagelijks beslissingen nemen over mensen om ons heen. Wat als we deze vooroordelen kunnen verminderen? Zou dat helpen om discriminatie in onze samenleving te verminderen?
Wat zijn cognitieve vooroordelen?
Cognitieve vooroordelen zijn systematische fouten in het denken die onze oordelen en beslissingen beïnvloeden. Ze ontstaan door de manier waarop onze hersenen informatie verwerken, en hoewel ze ons helpen sneller beslissingen te nemen, leiden ze niet altijd tot de meest accurate of eerlijke conclusies. Voorbeelden van zulke vooroordelen zijn de bevestigingsbias, waarbij we geneigd zijn informatie te zoeken die onze bestaande overtuigingen bevestigt, of de stereotypering, waarbij we algemene kenmerken toekennen aan alle leden van een bepaalde groep.
Impact op discriminatie
Stel je voor, een werkgever die onbewust meer geneigd is om sollicitanten van een bepaalde etniciteit uit te nodigen voor een gesprek, gebaseerd op de positieve stereotypen die hij of zij heeft. Of een leraar die verwacht dat bepaalde leerlingen beter zijn in wiskunde vanwege hun achtergrond. Deze vooroordelen kunnen leiden tot discriminatie, zelfs als dat niet de intentie is. Door deze onbewuste aannames kunnen mensen ongelijke kansen krijgen op basis van hun ras, geslacht, leeftijd, of andere kenmerken die niets met hun vaardigheden of talenten te maken hebben.
Technieken om vooroordelen te verminderen
Het goede nieuws is dat er technieken bestaan die kunnen helpen om deze vooroordelen te verminderen. Bijvoorbeeld, de techniek ‘consider the opposite’ moedigt mensen aan om actief informatie te zoeken die tegen hun initiële aannames ingaat. Trainingen in kritisch denken en bewustwording van eigen vooroordelen kunnen ook helpen. Educatieve programma’s die inzicht geven in hoe vooroordelen ons denken kleuren, tonen veelbelovende resultaten in het verminderen van vooroordelige gedragingen.
Voorbeelden
- In de wereld van HR: Deborah, een HR-manager, merkte dat haar team vaak dezelfde soort kandidaten aannam. Na een workshop over cognitieve vooroordelen, implementeerde ze een nieuwe procedure waarbij de naam en foto van sollicitanten tijdens de eerste selectieronde onzichtbaar waren. Dit leidde tot een diversere selectie van kandidaten die uitgenodigd werden voor een gesprek.
- Op school: Een middelbare school introduceerde een programma waar leerlingen leerden over cognitieve vooroordelen. Ze voerden projecten uit waarbij ze hun eigen aannames moesten onderzoeken en presenteren. Een van de leerlingen, Filemon, ontdekte dat hij onbewust aannames had over de academische capaciteiten van zijn klasgenoten gebaseerd op hun achtergrond. Dit besef hielp hem om deze vooroordelen te herkennen en te verminderen.
Jordan Axt and Jeffrey To, “How Can Debiasing Research Aid Efforts to Reduce Discrimination?” Personality and Social Psychology Review (April 22, 2024), advance online publication, https://journals.sagepub.com/doi/10.1177/10888683241244829.
