Autisme wordt vaak gezien als een aandoening die vaker voorkomt bij mannen dan bij vrouwen. Dit artikel verkent recent onderzoek dat deze aanname uitdaagt en benadrukt hoe sekseverschillen de diagnostiek en behandeling van autisme beïnvloeden.
Het mannelijke beeld van autisme
Historisch gezien is het onderzoek naar autisme sterk gericht geweest op mannen. Dit komt deels doordat mannen vaker worden gediagnosticeerd met autisme, met een vaak aangehaalde man-vrouw verhouding van 4:1. Deze mannelijke focus heeft geleid tot diagnostische criteria en onderzoeksmethoden die voornamelijk zijn gebaseerd op mannelijke kenmerken van autisme. Hierdoor zijn veel vrouwen met autisme onopgemerkt gebleven of verkeerd gediagnosticeerd.
Een belangrijke factor in deze mannelijke bias is het gebruik van diagnostische instrumenten zoals de Autism Diagnostic Observation Schedule (ADOS) en de Autism Diagnostic Interview-Revised (ADI-R), die zijn ontwikkeld en gevalideerd op mannelijke populaties. Dit heeft geleid tot een situatie waarin vrouwen die niet aan deze mannelijke norm voldoen, vaak worden gemist of ten onrechte worden uitgesloten van verder onderzoek.
Onderzoeksmethoden en sekseverschillen
De meeste studies naar autisme hebben zich gericht op hersenactiviteit en structuur, met behulp van technieken zoals functionele MRI (fMRI). Echter, een analyse van meer dan 120 hersenbeeldvormende studies toonde aan dat bijna 70% van deze studies alleen mannelijke deelnemers omvatte, of slechts een minimale aantal vrouwen (één of twee). Dit heeft geleid tot een scheef beeld van autisme dat niet volledig representatief is voor vrouwen.
De implicaties hiervan zijn aanzienlijk. Vrouwen met autisme vertonen vaak verschillende symptomen en gedragingen dan mannen. Bijvoorbeeld, vrouwen zijn vaak beter in staat om hun autistische kenmerken te camoufleren, wat betekent dat ze sociaal wenselijk gedrag imiteren om niet op te vallen. Dit fenomeen, bekend als camoufleren of maskeren, draagt bij aan de onderdiagnose van vrouwen.
Bevindingen uit recente onderzoeken
Recente onderzoeken die vrouwelijke deelnemers hebben betrokken, onthullen significante verschillen in de manier waarop autisme zich uit bij mannen en vrouwen. Bijvoorbeeld, studies hebben aangetoond dat vrouwen met autisme vaak een sterkere drive hebben voor sociale interactie en gebruikmaken van camouflagestrategieën om hun symptomen te verbergen. Dit staat in contrast met het traditionele beeld van autisme, dat vaak wordt geassocieerd met een gebrek aan sociale motivatie.
Een studie naar hersenactiviteit bij vrouwen met autisme toonde aan dat deze vrouwen verhoogde activiteit vertonen in hersengebieden die geassocieerd worden met sociale beloning, zoals de nucleus accumbens. Dit suggereert dat vrouwen met autisme een grotere motivatie hebben voor sociale betrokkenheid dan eerder werd aangenomen op basis van mannelijke gerichte studies.
Camoufleren en maskeren bij vrouwen met autisme
Camoufleren en maskeren zijn strategieën die veel vrouwen met autisme gebruiken om hun symptomen te verbergen. Dit kan variëren van het nabootsen van sociale interacties tot het onderdrukken van typisch autistisch gedrag, zoals repetitieve bewegingen of specifieke interesses.
Hoewel deze strategieën vrouwen kunnen helpen om beter te functioneren in sociale situaties, brengen ze ook aanzienlijke nadelen met zich mee, zoals verhoogde stress, angst en depressie.
Het onderzoek naar sekseverschillen bij autisme heeft aangetoond dat vrouwen met autisme vaak andere symptomen en gedragingen vertonen dan mannen, wat leidt tot onderdiagnose en verkeerde behandeling.
Een voorbeeld van camoufleren is een vrouw die zorgvuldig observeert hoe haar collega’s zich gedragen in sociale situaties en dit gedrag vervolgens imiteert, ondanks dat dit voor haar onnatuurlijk aanvoelt. Dit constante acteren kan leiden tot extreme vermoeidheid en een verhoogd risico op burn-out.
Rippon G. Differently different?: A commentary on the emerging social cognitive neuroscience of female autism. Biol Sex Differ. 2024 Jun 13;15(1):49. doi: 10.1186/s13293-024-00621-3. PMID: 38872228; PMCID: PMC11177439.
