Vriendelijkheid wordt vaak gezien als een positieve eigenschap. Een glimlach, een vriendelijk woord of een behulpzaam gebaar kan iemands dag opfleuren. Maar soms kan vriendelijkheid ook verkeerd worden begrepen en zelfs als opdringerig worden ervaren. Hier zijn enkele situaties waarin vriendelijkheid een onverwachte negatieve reactie kan oproepen.
Vriendelijkheid tegenover introverte personen
Niet iedereen voelt zich comfortabel met spontaan contact, vooral niet als het van vreemden of oppervlakkige kennissen komt. Introverte mensen of mensen die graag op zichzelf zijn, kunnen zich overweldigd voelen door onverwachte vriendelijkheid.
Lisa zit in het park een boek te lezen. Een onbekende komt naast haar zitten en begint vriendelijk een gesprek. Hoewel de intentie goed is, voelt Lisa zich ongemakkelijk en wil ze liever alleen zijn.
Ongewenste afleiding tijdens concentratie
Wanneer iemand diep geconcentreerd is op een taak of worstelt met een probleem, kan een vriendelijk gebaar juist storend werken.
Mark is hard aan het werk om een deadline te halen. Een collega komt binnen met koffie en begint een vriendelijk gesprek. Hoewel het gebaar gewaardeerd wordt, leidt het Mark af en verstoort het zijn concentratie.
Overmatige vertrouwdheid zonder diepe band
Vriendelijkheid kan als ongepast worden ervaren als er geen sterke relatie is tussen twee personen. Overmatige vertrouwdheid kan argwaan wekken over de intenties.
Sarah kent Peter slechts oppervlakkig van de sportschool. Plotseling begint hij persoonlijke vragen te stellen en deelt hij intieme details over zijn leven. Sarah voelt zich ongemakkelijk en vraagt zich af waarom hij zo persoonlijk wordt.
Ongepaste informaliteit in formele settings
In formele of professionele omgevingen kan te veel vriendelijkheid als onprofessioneel of ongepast worden gezien.
Tijdens een belangrijke zakelijke vergadering maakt Tom voortdurend grapjes en probeert hij een informele sfeer te creëren. Zijn collega’s en leidinggevenden vinden dit storend en ongepast gezien de serieuze aard van de bijeenkomst.
Scepsis door overdreven vriendelijkheid op sociale media
Op sociale media kan overdreven vriendelijkheid snel als onoprecht of zelfs verdacht worden gezien.
Emma krijgt voortdurend enthousiaste reacties en complimenten van iemand die ze nauwelijks kent op Instagram. Ze begint zich af te vragen of deze persoon een verborgen agenda heeft, zoals het promoten van een product of het verkrijgen van persoonlijke informatie.
Autisme
Mensen met autisme kunnen extra moeite hebben met het vinden van de juiste balans tussen vriendelijkheid en opdringerigheid. Hier zijn enkele specifieke tips en adviezen:
- Observeer en leer van anderen: Let op hoe mensen om je heen reageren in sociale situaties. Door te observeren hoe anderen vriendelijkheid uiten en hoe daarop wordt gereageerd, kun je beter inschatten wat gepast is.
- Vraag om feedback: Bespreek met vertrouwde vrienden of familieleden hoe je overkomt in sociale interacties. Zij kunnen je waardevolle inzichten geven en suggesties doen voor verbetering.
- Begin met kleine gebaren: Vriendelijkheid hoeft niet groots of intens te zijn. Een eenvoudige glimlach of een korte groet kan al voldoende zijn. Dit voorkomt dat je te sterk overkomt en geeft de ander de kans om op een comfortabele manier te reageren.
- Wees je bewust van persoonlijke ruimte: Respecteer de fysieke en emotionele ruimte van anderen. Sta niet heel dichtbij en vraag eerst of de ander openstaat voor een persoonlijk gesprek.
- Ken de context: Pas je gedrag aan op de situatie. In professionele of formele settings is het meestal beter om het bij een beleefde en respectvolle houding te houden. In informelere situaties kun je wat losser zijn, maar blijf alert op de reacties van anderen.
- Gebruik duidelijke communicatie: Als je merkt dat een gesprek niet soepel verloopt, is het oké om dat te benoemen. Je kunt bijvoorbeeld zeggen: “Laat me weten als ik te veel praat” of “Is dit een goed moment om te praten?”
- Werk aan sociale vaardigheden: Overweeg om sociale vaardigheidstrainingen of workshops te volgen die speciaal zijn ontworpen voor mensen met autisme.
- Wees geduldig met jezelf: Het ontwikkelen van sociale vaardigheden kost tijd en oefening. Wees niet te hard voor jezelf als dingen niet meteen goed gaan. En accepteer ook dat het soms gewoon is zoals het is. We hebben allemaal een unieke mix van vaardigheden en uitdagingen en dat mag gewoon zo zijn.
Conclusie: De juiste balans vinden
Vriendelijkheid is een waardevolle eigenschap, maar het is belangrijk om bewust te zijn van de context en de gevoelens van anderen. Door attent te zijn en sociale signalen op te pikken, kan vriendelijkheid op een passende manier worden geuit die door iedereen wordt gewaardeerd.
