Een nieuw onderzoek heeft aangetoond dat individuele verschillen in leesvaardigheid verband houden met de kenmerken van de witte stof microstructuur in de hersenen. Tot nu toe hebben eerdere studies lezen voornamelijk als één geheel gemeten, waardoor het moeilijk was om de rol van structurele verbindingen bij verschillende leesvaardigheden te karakteriseren. Dit onderzoek gebruikte diffusie tensor imaging om te onderzoeken hoe de witte stof microstructuur, gemeten door middel van fractionele anisotropie (FA), verband houdt met individuele verschillen in leesvaardigheden bij kinderen tussen de 8 en 14 jaar oud (n = 65).
Leesvaardigheid is een essentiële vaardigheid voor de academische ontwikkeling van kinderen. Het begrijpen van de neurobiologische basis van lezen kan bijdragen aan het verbeteren van onderwijsstrategieën en interventies voor kinderen met leesproblemen. Deze studie richtte zich op specifieke aspecten van leesvaardigheid en identificeerde verbanden tussen deze vaardigheden en de microstructuur van witte stof in de hersenen.
De onderzoekers gebruikten diffusie tensor imaging, een geavanceerde beeldvormingstechniek, om de witte stof microstructuur in de hersenen van 65 kinderen te meten. Ze ontdekten positieve verbanden tussen de fractie anisotropie van de linker arcuate fasciculus (een bundel zenuwvezels in de hersenen) en de vaardigheden om individuele woorden te lezen en snel te benoemen. Daarentegen werden negatieve verbanden waargenomen tussen de fractie anisotropie van de rechter inferior longitudinal fasciculus en de bilaterale uncinate fasciculi (andere zenuwvezelbundels in de hersenen) en leesvaardigheden, met name begrijpend lezen.
De resultaten van deze studie suggereren dat hoewel verschillende aspecten van leesvaardigheid deels afhankelijk zijn van dezelfde zenuwvezelbundels, er ook onderscheidende kenmerken zijn van de witte stof microstructuur die verschillende componenten van leesvaardigheid bij kinderen ondersteunen. De linker arcuate fasciculus lijkt bijvoorbeeld belangrijk te zijn voor het herkennen en benoemen van individuele woorden, terwijl de rechter inferior longitudinal fasciculus en de uncinate fasciculi betrokken lijken te zijn bij begrijpend lezen.
Implicaties voor onderwijs en interventie
Deze bevindingen hebben belangrijke implicaties voor het begrijpen van leesstoornissen en het ontwikkelen van effectieve onderwijs- en interventieprogramma’s. Door rekening te houden met de specifieke kenmerken van de witte stof microstructuur die geassocieerd zijn met verschillende leesvaardigheden, kunnen onderwijzers en clinici hun benadering afstemmen op de individuele behoeften van kinderen met leesproblemen. Het identificeren van de onderliggende neurobiologische basis van lezen kan leiden tot gerichtere interventies en een betere ondersteuning van kinderen met leesproblemen.
Conclusie
Dit onderzoek heeft aangetoond dat er verbanden bestaan tussen de witte stof microstructuur in de hersenen en verschillende aspecten van leesvaardigheid bij kinderen. Hoewel sommige leesvaardigheden afhankelijk zijn van gedeelde zenuwvezelbundels, hebben andere vaardigheden specifieke kenmerken van witte stof microstructuur die hen ondersteunen. Deze bevindingen bieden waardevolle inzichten voor het begrijpen en aanpakken van leesproblemen bij kinderen. Verder onderzoek op dit gebied kan bijdragen aan de ontwikkeling van gepersonaliseerde onderwijs- en interventiestrategieën om de leesvaardigheid van kinderen te verbeteren.
Cross AM, Lammert JM, Peters L, Frijters JC, Ansari D, Steinbach KA, Lovett MW, Archibald LMD, Joanisse MF. White matter correlates of reading subskills in children with and without reading disability. Brain Lang. 2023 Jun;241:105270. doi: 10.1016/j.bandl.2023.105270. Epub 2023 May 2. PMID: 37141728.
