Recent onderzoek toont een verband tussen neurodivergentie en mensen die worstelen met eetstoornissen. Vroeger was onderzoek naar eetstoornissen voornamelijk gericht op westerse vrouwelijke populaties, mede door stereotyperingen in media en academische instituten. Dit gaf een vertekend beeld van wie er echt (en vooral) onder deze stoornissen leden.
Neurodivergente personen kunnen een verhoogd risico lopen op het ontwikkelen van een eetstoornis om verschillende redenen. Zij kunnen verhoogde of verlaagde sensorische gevoeligheden hebben, of moeite hebben met het herkennen van honger- en verzadigingssignalen. Ook kunnen zij emoties intenser ervaren.
De stress die gepaard gaat met leven in een wereld die voornamelijk is ingericht voor neurotypische mensen, kan deze verschillen versterken en op zichzelf leiden tot de ontwikkeling van een eetstoornis. Neurodivergente mensen hebben vaak ook hun eigen unieke relatie met voedsel die vooral door neurotypische personen als problematisch kan worden beschouwd.
Het begrip ‘problematisch’ suggereert een verstoring in iemands algemene functioneren. Dit betekent dat voor eetgedrag om als problematisch beschouwd te worden, het significante uitdagingen moet veroorzaken op fysiek, emotioneel, sociaal of financieel gebied.
Of het functioneren van een neurodivergente persoon als beperkt wordt beschouwd, mag niet alleen door een neurotypische bril worden beoordeeld. Het moet in samenwerking met de betrokkene zelf worden gezien, op basis van wat hij of zij in zijn of haar leven wil zien veranderen.
Het vaststellen van een eetstoornis bij neurodivergente personen kan complex zijn omdat de symptomen niet altijd overeenkomen met de gangbare percepties van eetstoornissen in de media of de maatschappij. Hier zijn enkele tekenen die specifieker kunnen zijn voor neurodivergente individuen:
- Voorkeur voor één type textuur (bijv. zachte of knapperige voedingsmiddelen)
- Het vermijden van koude of warme voedingsmiddelen
- Alleen eten van voedingsmiddelen van een bepaald kleurenpalet
- Voedingsmiddelen vermijden met een bepaalde geur
- Voedsel weigeren bij kleine veranderingen (bijv. nieuwe verpakking)
- Lang doen over een maaltijd
- Langere tijd niet bewust zijn van honger
- Grote hoeveelheden eten na lange tijd zonder hongerbewustzijn
Behandeling
Vroegtijdige interventie kan een belangrijke factor zijn in het herstel van een eetstoornis. Het vinden van de juiste ondersteuning kan echter ingewikkeld zijn voor iemand die neurodivergent is, omdat het uitdagend kan zijn behandelaars te vinden die zowel ervaring hebben met eetstoornissen als een begrip van neurodivergentie.
Het kan nuttig zijn om consultatiegesprekken te plannen met zorgverleners voordat men zich vastlegt op een samenwerking. Tijdens deze gesprekken kan men informeren naar hun ervaring met neurodivergente individuen en hoe zij een genuanceerde benadering toepassen in de behandeling die verder gaat dan traditionele interventies voor eetstoornissen, welke vaak niet zijn ontwikkeld met neurodivergente ervaringen in gedachten.
Adrian G-S, Victoria M-M, Luis B-F. Connecting Eating Disorders and Sensory Processing Disorder: A Sensory Eating Disorder Hypothesis. Glob J Intellect Dev Disabil. 2017; 3(4): 555617
Balasundaram, P., & Santhanam, P. (2022). Eating Disorders. In StatPearls. StatPearls Publishing.
Baron-Cohen, S., Jaffa, T., Davies, S., Auyeung, B., Allison, C., Wheelwright, S. (2013). Do girls with anorexia nervosa have elevated autistic traits? Molecular Autism, 4(24), 2-8.
