Volgens recente schattingen treft ASS ongeveer 1% van de wereldbevolking. Naast de kernsymptomen van ASS, hebben veel mensen ook bijkomende aandoeningen. Deze kunnen variëren van psychiatrische aandoeningen zoals angst en depressie tot medische problemen zoals epilepsie en gastro-intestinale stoornissen.
Methodologie van het onderzoek
Dit onderzoek, uitgevoerd door een internationaal team van wetenschappers, omvatte een systematische review en meta-analyse van bestaande literatuur over de prevalentie van bijkomende aandoeningen bij kinderen en volwassenen met ASS.
De onderzoekers voerden een uitgebreide literatuurzoekstrategie uit in de databases PubMed en PsycInfo, zonder beperkingen op taal of publicatiedatum. Uiteindelijk werden 340 studies met in totaal ongeveer 590.000 deelnemers opgenomen in de analyse. De onderzoekers gebruikten geavanceerde statistische methoden om de prevalentie van verschillende bijkomende aandoeningen te schatten en voerden subgroepanalyses uit om verschillen tussen leeftijdsgroepen en studietypes te onderzoeken.
Bevindingen
Uit de analyse bleek dat veel mensen met ASS last hebben van meerdere bijkomende aandoeningen. De meest voorkomende psychiatrische bijkomende aandoeningen waren ontwikkelingsstoornissen zoals:
- Ontwikkelingsdyspraxie: Ook bekend als DCD (Developmental Coordination Disorder), dit is een motorische ontwikkelingsstoornis die problemen veroorzaakt met coördinatie en motorische vaardigheden.
- Spraak- en taalstoornissen: Dit omvat problemen met het begrijpen en produceren van taal, zoals dysfasie of specifieke taalstoornissen.
- Leerstoornissen: Dit omvat aandoeningen zoals dyslexie, dyscalculie en andere specifieke leerstoornissen die de academische prestaties beïnvloeden.
- Sensorische verwerkingsstoornis: Dit is een aandoening waarbij de hersenen problemen hebben met het ontvangen en reageren op informatie die via de zintuigen binnenkomt.
Ook slaap-waakproblemen, ADHD, angststoornissen en somatische symptoomstoornis kwamen voor.
Somatische symptoomstoornis (Somatic Symptom Disorder, SSD) is een psychische aandoening die wordt gekenmerkt door de aanwezigheid van lichamelijke symptomen die significant leed of verstoring in het dagelijks leven veroorzaken. Deze symptomen kunnen echt of ingebeeld zijn, maar de mate van bezorgdheid, angst en focus op deze symptomen is buitengewoon en vaak niet in verhouding tot de werkelijke medische situatie.
Medische bijkomende aandoeningen zoals motorische problemen, maag- en darmproblemen en obesitas waren ook aanzienlijk aanwezig, evenals disruptief gedrag.
Disruptief gedrag verwijst naar gedragspatronen die storend, ongepast of destructief zijn en vaak de normale gang van zaken in verschillende omgevingen, zoals thuis, op school of op het werk, verstoren. Voorbeelden zijn agressie, provoceren en ander antisociaal gedrag.
| Bijkomende aandoening | Prevalentie (%) |
|---|---|
| Ontwikkelingsstoornis | 87 |
| Slaap-waakproblemen | 43 |
| ADHD | 37 |
| Angststoornis | 35 |
| Intellectuele beperking | 33 |
| Eetstoornis | 32 |
| Disruptief gedrag | 28 |
| Somatische symptoomstoornis | 28 |
| Depressieve stoornis | 18 |
| Dwangstoornis | 9 |
| Epilepsie | 16 |
| Motorische problemen | 40 |
| Maag- en darmproblemen | 39 |
| Obesitas | 33 |
Verschillen tussen kinderen en volwassenen
Het onderzoek toonde aan dat bepaalde bijkomende aandoeningen vaker voorkomen bij kinderen en adolescenten dan bij volwassenen. ADHD, slaap-waakproblemen, eetstoornissen en coeliakie kwamen vaker voor bij jongere leeftijdsgroepen. Aan de andere kant waren motorische problemen, gastro-intestinale stoornissen, depressie en epilepsie meer prevalent bij volwassenen met ASS.
Verschillen op basis van studietype
De prevalentie van bijkomende aandoeningen varieerde ook afhankelijk van het studietype. Klinische studies, die meestal meer gedetailleerde diagnostische procedures gebruiken, rapporteerden hogere prevalenties van veel bijkomende aandoeningen in vergelijking met populatiestudies.
Dit verschil kan te wijten zijn aan de intensievere screening en diagnose in klinische settings. Bijvoorbeeld, motorische problemen, slaap-waakproblemen en ADHD werden vaker gerapporteerd in klinische studies dan in populatiegebaseerde onderzoeken.
Micai M, Fatta LM, Gila L, Caruso A, Salvitti T, Fulceri F, Ciaramella A, D’Amico R, Del Giovane C, Bertelli M, Romano G, Schünemann HJ, Scattoni ML. Prevalence of co-occurring conditions in children and adults with autism spectrum disorder: A systematic review and meta-analysis. Neurosci Biobehav Rev. 2023 Dec;155:105436. doi: 10.1016/j.neubiorev.2023.105436. Epub 2023 Oct 31. PMID: 37913872.
