Depressie komt vaak voor bij jongeren met Autisme Spectrum Stoornis (ASS), vooral bij degenen zonder verstandelijke beperking. Depressie bij ASS heeft een negatieve invloed op het aanpassingsvermogen en verhoogt het risico op zelfmoordgedachten.
Meisjes met ASS lopen mogelijk een verhoogd risico, mede door hun gebruik van camouflagetechnieken. In vergelijking met jongens wordt ASS bij meisjes vaak over het hoofd gezien, ondanks hogere percentages internaliserende symptomen en zelfmoordgedachten.
Traumatische ervaringen kunnen ook een rol spelen bij de ontwikkeling van depressieve symptomen bij deze groep. Effectieve behandelingen voor depressie bij autistische jongeren ontbreken echter vaak, waardoor zij vaak te maken krijgen met een lage effectiviteit en bijwerkingen. In dit artikel presenteren we het geval van een adolescente zonder verstandelijke beperking, bij wie de diagnose ASS niet eerder was gesteld. Zij werd opgenomen vanwege actieve suïcidale plannen en een therapieresistente depressie die optrad na een COVID-19-lockdown en na herhaaldelijke stressvolle gebeurtenissen.
Behandeling en diagnose
Uitgebreide klinische beoordelingen bevestigden een ernstige depressie met suïcidaliteit. Intensieve psychotherapie en verschillende veranderingen in medicatie werden uitgevoerd, maar bleken allemaal ineffectief. De patiënt had aanhoudende suïcidale gedachten en moest voortdurend intensief individueel worden gemonitord.
Uiteindelijk werd de patiënt succesvol behandeld met de combinatie van lithium en fluoxetine, zonder bijwerkingen. Tijdens de ziekenhuisopname werd ze ook geëvalueerd door een gespecialiseerd centrum voor ASS, waar de diagnose ASS werd gesteld op basis van de Autism Diagnostic Observation Schedule (ADOS), de Autism Diagnostic Interview-Revised (ADI-R) en het klinisch oordeel van een ervaren psychiater.
Bevindingen
Deze casus benadrukt het belang voor clinici om ongediagnosticeerd autisme te overwegen als mogelijke oorzaak van therapieresistente depressie, vooral bij meisjes zonder verstandelijke beperking. Hogere percentages onderdiagnose bij meisjes kunnen deels worden toegeschreven aan hun gebruik van camouflagetechnieken. Het suggereert ook dat onderdiagnose van ASS en onvervulde behoeften kunnen bijdragen aan kwetsbaarheid voor stressvolle ervaringen, depressie en suïcidaliteit. Bovendien laat het de complexiteit zien van het bieden van zorg aan jongeren met ASS en therapieresistente depressie, en suggereert het dat lithium als aanvullende therapie, een veelgebruikte strategie bij therapieresistente depressie bij normaal ontwikkelende individuen, ook effectief kan zijn bij deze populatie.
Secci I, Petigas L, Cuenod A, Klauser P, Kapp C, Novatti A, Armando M. Case report: Treatment-resistant depression, multiple trauma exposure and suicidality in an adolescent female with previously undiagnosed Autism Spectrum Disorder. Front Psychiatry. 2023 Apr 26;14:1151293. doi: 10.3389/fpsyt.2023.1151293. PMID: 37181890; PMCID: PMC10169628.
