In de schijnwerpers van de online gemeenschappen, waar discussies over relaties en seksuele frustraties vaak worden gevoerd, is er een minder zichtbare groep die lang in de schaduw heeft gestaan: de femcels. Terwijl veel onderzoek is gedaan naar incels, is er weinig bekend over de ervaringen van vrouwen die zichzelf als ‘ongewild celibatair’ beschouwen.
Een recente studie door Evans en Lankford (2023) werpt licht op deze gemeenschap door de analyse van online discussieposts op ThePinkPill.co, een platform dat is opgericht door femcels maar nu ook bredere roze pil ideologieën omvat.
Incels is een samentrekking van de woorden “involuntary celibates”, wat vrij vertaald “onvrijwillig celibatair” betekent. Incels zijn mensen, meestal mannen, die geloven dat ze geen seksuele relaties kunnen aangaan, ondanks dat ze dat wel graag zouden willen. Ze voelen zich gefrustreerd en ontevreden over hun gebrek aan seksuele en romantische ervaringen en wijten dit vaak aan externe factoren, zoals uiterlijk, sociale status of persoonlijkheid. Sommige Incels gaan zelfs zo ver dat ze vrouwen de schuld geven van hun situatie en misogynistische opvattingen koesteren.
Femcels, aan de andere kant, zijn vrouwen die zich in een vergelijkbare situatie bevinden als Incels. Ook zij ervaren een gebrek aan seksuele en romantische relaties, maar hun ervaringen kunnen verschillen van die van Incels. Femcels voelen zich vaak ongewenst vanwege hun uiterlijk of sociale status, en net als Incels kunnen ze gevoelens van frustratie, eenzaamheid en onbegrip ervaren.
Wat belangrijk is om op te merken, is dat niet alle mensen die zichzelf als Incels of Femcels identificeren, dezelfde overtuigingen delen. Sommigen van hen kunnen actief betrokken zijn bij online gemeenschappen die deze overtuigingen versterken, terwijl anderen gewoon op zoek zijn naar steun en begrip voor hun situatie.
De opvattingen van sommige Incels en Femcels kunnen zeer problematisch zijn, vooral als ze misogynistisch of gewelddadig van aard zijn. Deze overtuigingen kunnen schadelijk zijn voor henzelf en anderen, en het is belangrijk om hulp en ondersteuning te zoeken als iemand zich in een dergelijke situatie bevindt.
De onderzoekers wilden inzicht krijgen in de thema’s die femcels bespreken, waaronder macht, seks, frustratie en wraak. Door het kwalitatief coderen van 1.200 berichten, identificeerden ze vijftien belangrijke thema’s die deze vrouwen bezighouden:
- Seksuele frustratie, waaronder onbeschikbaarheid van gewenste partners en ontevredenheid over seksuele ontmoetingen.
- Bezorgdheid over seksueel misbruik of intimidatie, vooral vanwege maatschappelijke opvattingen over aantrekkelijkheid.
- Gevoelens van dehumanisering en objectivering door mannen.
- Gebruikt worden voor seks, vooral door degenen die validatie of gehoorzaamheid zoeken.
- Angst voor interactie met mannen op conventionele manieren, wat kan leiden tot gevoelens van depressie.
- Schaamte over seksuele en relationele behoeften, soms resulterend in zelfbeschadiging.
- Gevoel van vervangbaarheid door de maatschappelijke nadruk op jeugd en schoonheid.
- Percepties van schoonheid als bron van macht en verlangen naar de voordelen ervan.
- Streven naar macht, met uiteenlopende attitudes ten opzichte van empowerment.
- Kritiek op de onevenredige macht die mannen hebben in verschillende domeinen.
- Strijd met een negatief zelfbeeld, eetstoornissen en maatschappelijke schoonheidsnormen.
- Gebrek aan begrip en steun van andere vrouwen, vooral van degenen in relaties.
- Emotionele pijn toegebracht door mannen, resulterend in frustratie en gevoelens van ongeldigheid.
- Vrouwen als doelwit van mannen voor het afreageren van hun onderdrukte agressie.
- Geconfronteerd worden met onredelijke verwachtingen van mannelijke partners, waaronder eisen voor constante schoonheid en gehoorzaamheid.
Een van de meest opvallende thema’s was seksuele frustratie. Vrouwen rapporteerden vaak hun frustraties over onbeschikbare seksuele partners en onbevredigende relaties. Ze voelden zich ook vaak gedehumaniseerd en geobjectiveerd door mannen, en sommigen vreesden zelfs seksueel misbruik of intimidatie.
Misogynie of vrouwenhaat is haat tegen en/of een ziekelijke afkeer van vrouwen. Het woord komt van het Grieks misein en gyne. De pendant ervan is misandrie of mannenhaat. Er bestaat anderzijds ook zoiets als gynaecofobie of angst voor vrouwen. Haat, minachting en discriminatie jegens zwarte vrouwen wordt misogynoir genoemd.
Een ander belangrijk thema was de perceptie van schoonheid als macht. Veel femcels verlangden naar de macht die schoonheid met zich meebracht, terwijl anderen zich machteloos voelden in een wereld gedomineerd door mannen.
Interessant genoeg werd “wraak”, een van de onderzochte trefwoorden, zelden besproken door femcels. Wanneer wraak ter sprake kwam, ging het vaak over wraak door mannen, zoals wraakporno. Het merendeel van de vrouwen wees geweld af en zocht in plaats daarvan naar manieren om macht te verwerven door legale middelen.
Hoewel deze studie waardevolle inzichten biedt, heeft deze ook beperkingen, waaronder het feit dat de identiteit van de anonieme posters niet kon worden geverifieerd. Toekomstig onderzoek zou de ervaringen van femcels breder moeten onderzoeken, zonder ze te vergelijken met incels.
Het onderzoek naar femcels benadrukt het belang van het luisteren naar en erkennen van de ervaringen van verschillende groepen binnen de samenleving. Het biedt ook inzicht in de complexe dynamiek van gender en macht in onze digitale wereld.
Evans, H. R., & Lankford, A. (2024). Femcel Discussions of Sex, Frustration, Power, and Revenge. Archives of Sexual Behavior, 1-14. https://doi.org/10.1007/s10508-023-02796-z
