Opgroeien met een moeder die worstelt met borderline (BPS) kan diepe emotionele wonden nalaten en langdurige invloed uitoefenen op iemands leven. Het onvoorspelbare gedrag van zo’n ouder kan een omgeving van onstabiliteit en emotionele onrust creëren.
Als kind van een moeder met BPS word je soms gedwongen tot een verstoorde ouder-kind relatie. Haar constante behoefte aan bevestiging kan je zelfontplooiing belemmeren. Terwijl je naar onafhankelijkheid streeft, kan ze zich verlaten voelen en reageren met wanhoop en vijandigheid.
Vaak wordt je geleid door tactieken om haar controle te behouden. Ze kan je manipuleren door schuldgevoelens op te wekken, je het gevoel te geven dat je haar in de steek laat. Haar doel is om het middelpunt van je leven te zijn (en ook dat is, als haar uitkomt in een van haar onvoorspelbare woedeuitbarstingen, jouw ‘schuld’), wat jouw eigen beslissingen en relaties bemoeilijkt.
Deze moeder kan dreigen met zelfbeschadiging of suïcide als ze haar emotionele ‘zin’ niet krijgt. Haar gedrag kan variëren van smekend tot agressief. Ze kan zelfs familieleden tegen je opzetten. Hierdoor voel je je gevangen en onmachtig.
Je deelt misschien te veel met je moeder en dit belemmert de ontwikkeling van je eigen identiteit. Het kan lijken alsof je vastzit in de rol van verzorger, moeilijk om anderen te vertrouwen.
De diepgewortelde schaamte om “te veel” te zijn, kan je achtervolgen. Je hebt mogelijk geleerd dat jouw emotionele behoeften riskant zijn en tot afwijzing leiden. Je minimaliseert je eigen problemen, voelt je bezwaard om je verdriet te uiten. Deze onvervulde behoeften stapelen zich op en kunnen leiden tot levenscrises en chronische depressie.
Een over het hoofd geziene gevolg is ‘valse afhankelijkheid’. Je vervult de emotionele behoeften van je moeder door de rol van een hulpeloos kind aan te nemen. Hierdoor vergeet je je ware kracht en onafhankelijkheid.
Dit patroon strekt zich uit naar volwassen relaties. Je vreest dat anderen je niet zullen waarderen zonder jouw ‘behoeftige’ gedrag. Dit kan misbruik aantrekken en machteloosheid in stand houden.
Grenzen stellen is een uitdaging. Je hebt geleerd je eigen behoeften te negeren om je moeder in har wankele emotionele evenwicht tevreden te stellen. Dit beïnvloedt je vermogen om grenzen te stellen en te handhaven.
De angst om zoals je moeder te worden, is reëel. Je vreest dezelfde fouten te maken. Deze angst kan je terughouden in relaties en je droom om zelf een gezin te stichten.
Maar er is hoop. Je bent niet schuldig aan je gevoelens. Het is mogelijk om de keten van trauma te doorbreken. Je kunt leren dat jouw behoeften er toe doen, dat je niet te veel bent, dat je er mag zijn en dat niet de hele wereld om je moeder draait. Begrijpen dat deze patronen voortkomen uit je moeders ziekte, niet uit wie jij bent, is het begin van genezing.
Je kunt leren je eigen identiteit op te bouwen, gezonde relaties aan te gaan en grenzen te stellen. Het kost tijd, moeite en vaak professionele hulp, maar het is mogelijk om te genezen en te groeien. Je kunt bewuste keuzes maken om een betere toekomst voor jezelf en mogelijk je eigen toekomstige gezin te creëren. Laat de schaduw van het verleden je niet tegenhouden om in het licht van genezing en groei te stappen.
Borderline Persoonlijkheidsstoornis is een complexe en uitdagende mentale gezondheidsaandoening die invloed heeft op de manier waarop iemand denkt, voelt en omgaat met anderen. Mensen met BPS ervaren vaak intense en instabiele emoties, wat kan leiden tot onvoorspelbaar gedrag en moeite om relaties te onderhouden. Hier zijn enkele belangrijke aspecten van BPS:
- Emotionele instabiliteit: Personen met BPS ervaren vaak heftige en snel veranderende emoties. Ze kunnen van extreem gelukkig naar diep verdrietig of woedend gaan binnen korte tijd, vaak (in elk geval voor naasten) zonder duidelijke aanleiding.
- Problemen met identiteit: Mensen met BPS kunnen moeite hebben om een stabiel gevoel van eigen identiteit te ontwikkelen. Ze kunnen snel van interesses, doelen en waarden veranderen, waardoor ze zich onzeker en verward kunnen voelen over wie ze werkelijk zijn.
- Instabiele relaties: Het hebben van langdurige en stabiele relaties kan moeilijk zijn voor mensen met BPS. Ze kunnen vatbaar zijn voor intense conflicten, woede-uitbarstingen en angst voor verlating, wat kan leiden tot frequente veranderingen in vriendschappen en romantische partners.
- Impulsiviteit: Impulsief gedrag, zoals roekeloos rijden, verslavingsgedrag, eetbuien of overmatig winkelen, is vaak aanwezig bij mensen met BPS. Dit gedrag kan voortkomen uit een poging om met intense emoties om te gaan.
- Zwarte-wit denken: Personen met BPS kunnen de neiging hebben om dingen in uitersten te zien, zonder veel ruimte voor grijstinten. Dit kan leiden tot het idealiseren van mensen en situaties, gevolgd door devaluatie en intense woede of teleurstelling.
- Zelfbeschadigend gedrag: Mensen met BPS kunnen vatbaar zijn voor zelfbeschadigend gedrag, zoals snijden of zelfverwonding, als een manier om met innerlijke pijn, leegte en andere emoties om te gaan.
- Angst en paranoia: Paranoïde gedachten en het gevoel dat anderen tegen hen zijn, kunnen voorkomen bij mensen met BPS, vooral tijdens tijden van stress.
- Leegte en eenzaamheid: Personen met BPS kunnen een diep gevoel van leegte en eenzaamheid ervaren, zelfs wanneer ze omringd zijn door anderen. Dit kan bijdragen aan impulsief gedrag en zoektochten naar externe prikkels om de leegte te vullen.
Het is belangrijk op te merken dat Borderline Persoonlijkheidsstoornis een complexe aandoening is die door een combinatie van genetische, biologische, omgevings- en psychologische factoren wordt beïnvloed.
Mensen met BPS kunnen aanzienlijke vooruitgang boeken met de juiste behandeling en ondersteuning. Het begrijpen van de stoornis, zowel voor degenen die eronder lijden als voor hun naasten, kan bijdragen aan meer begrip en empathie, wat essentieel is voor het beheren en verbeteren van hun kwaliteit van leven en dat van hun directe naasten.
Herr, N. R., Hammen, C., & Brennan, P. A. (2008). Maternal borderline personality disorder symptoms and adolescent psychosocial functioning. Journal of Personality Disorders, 22(5), 451–465.
Laulik, S., Allam, J., & Browne, K. (2016). Maternal borderline personality disorder and risk of child maltreatment. Child Abuse Review, 25(4), 300–313.
Macfie, Jenny, et al. Mothers with borderline personality and their young children: adult attachment interviews, mother–child interactions, and children’s narrative representations. Development and Psychopathology 26.2 (2014): 539–551.
